Βλαχάβα, ποιος σ’ εγέννησε, ποια μάνα, ποιος πατέρας!
Ο Όλυμπος αγάπησε την όμορφη την Όσσα,
την Όσσα την περήφανη την πολυγυρεμένη.
Χρόνους πολλούς την έβλεπε μ’ ερωτεμένο μάτι

κι εκείνη σαν κι εντρέπεται και σαν και τον φοβάται.
Μια νύχτα ήταν άνοιξη, χαρά Θεού, γαλήνη
λάμπουν τ’ αστέρια τ’ ουρανού, το φως τους τρεμουλιάζει,
σα να `χαν έρωτα κρυφό και φλογοκαρδιοχτύπι.
Βελάζουνε τα πρόβατα, λαλούνε τα κουδούνια

του κοπαδιού, που βόσκοντας διαβαίνει το λιβάδι,
και κάπου κάπου ακούεται του πιστικού φλογέρα
να ναναρίζει ερωτικά τα δέντρα, τα λουλούδια.
Μοσχοβολάει ο ανασασμός της δάφνης, της μυρτούλας,
κι ο κρίνος ο περίχαρος απ’ το νερό προβαίνει

σαν πρόσωπο παρθενικό, που δεν το βλέπει ο ήλιος,
γέρνει και καθρεφτίζεται και κάνει την αγάπη
κοιτάζοντας τον ίσκιο του στου ποταμού τα βάθη.
Γλυκός γλυκός αντίλαλος έφερνε το τραγούδι
του Κλέφτη, που θυμήθηκε το Χρήστο το Μιλιόνη,

κι αγέρας, δέντρα και νερά μένουνε, λησμονιώνται
και στέκουν κι ακουρμαίνονται για τον παλιό τους φίλο.
Στάζ’ η δροσούλα διάφανη σαν του παιδιού το δάκρυ,
λες κι έπιασε παράπονο τη νιόνυφη την πλάση,
π’ άκουσε το μνημόσυνο του Χρήστου του Μιλιόνη.

Γιατί, βουνά μου, ανάμεσα τόσης χαράς κι αγάπης,
ανάμεσα τόσης ζωής και τόσης αρμονίας,
δεν άκουσα να κελαδεί μες στης ετιάς τα φύλλα
και μες στο φλοίσβο του νερού ελευθεριάς η αύρα;...
Τέτοια νυχτιάν εδιάλεξεν ο Όλυμπος στην Όσσα

να δείξει την αγάπη του, να πει τον έρωτά του.
Κοιτάξετε το σαστικό πώς είναι στολισμένος!
Άσπρη, μακρά η χήτη του στ’ ανδρειωμένα νώτα
περήφανα του σέρνεται και γλυκοκυματίζει.
Τηνε χτενίζουνε χρυσές του φεγγαριού αχτίδες

και φαίνεται ξανθή ξανθή και φλωροκαπνισμένη.
Φορεί φλοκάτη σύγνεφα σαν τον αφρό δροσάτα,
και του Μαϊού την καταχνιά φορεί για φουστανέλα.
Σπιθοβολούν και λάμπουνε στη μέση του, στον ώμο
αστροπελέκι για σπαθί, βροντή για καριοφίλι.

Χαρά στην κόρη π’ αγαπά ο Όλυμπος ο κλέφτης!
Κρυφομιλούνε τα βουνά, ολονυχτίς ρωτιώνται.
Και σαν εβγήκε ο αυγερινός κι αρχίσανε τα ρόδα
να ξεφυτρώνουν της αυγής ψηλά στα κορφοβούνια,
ο Όλυμπος εκοίταξε την όμορφη την Όσσα,

την είδε που κοκκίνιζε σα ντροπαλή παρθένο,
και γέρνει, γέρνει την κορφή και τη φιλεί στο στόμα.
Κι ευθύς μ’ εκείνο το φιλί, που `ναι ζωή και φλόγα,
ανάφτουν, ζωντανεύουνε της νιόνυφης τα σπλάχνα,
και δεν επέρασε καιρός, χρόνοι πολλοί και μήνες

π’ ακούστηκε σα μια βοή μες στ’ Άγραφα, στον Πίνδο
τ’ αρματολού το πάτημα του φοβερού Βλαχάβα,
και να φωνάζουν αϊτοί, να σκούζουνε γεράκια:
"ανοίξτε, λόγγοι, να διαβεί, μεριάστε τα κλαριά σας
και θα περάσει το στοιχείο, ο δράκοντας της Όσσας!"

Ωχ! μάνα, τ’ είναι πὄπαθες, τι σὄμελε, πατέρα,
το γιο σας το μονάκριβο να μη τονε χαρείτε!
Πόσες φορές τον είδατε από ψηλά στη μάχη
να στρώνει δρόμο τα κορμιά κι επάνω να διαβαίνει!
Πόσες φορές η Όσσα του, σαν ήταν διψασμένος

το `δωσ’ αθάνατο νερό απ’ τα λευκά της στήθια
καθώς βυζαίνει το παιδί της μάνας του τη ρώγα!
Και πόσες άμετρες φορές τού στρώσατε τη φτέρη
και τα κλαριά του πλάτανου να κοιμηθεί στον ίσκιο,
και σεις τον εκοιτάζετε κι ελέγετε τα δυο σας:

"Χαρά στον γιο που κάμαμε, χαρά στο παλληκάρι
οι δυο κακογεράματοι, οι μαυροκαρδισμένοι!
Σου δώκαμε το γάλα μας, πάρε και την ευχή μας,
μη ξανανιώσουμε κι εμείς κι αναστηθούμε πάλε".
Και τώρα, γερο-Όλυμπε και μαυρισμένη Όσσα,

πώς έπεσε, πώς βρίσκεται στ’ Αλήπασα τα νύχια;
Ακόμα δεν ετέλειωσε, βουνά μου, η καταδίκη.
Είναι βαριά, πολύ βαριά η άσπλαχνη κατάρα,
κι ακόμα δεν εκλείσανε τα τετρακόσα χρόνια!
Δεμένο μες στα Γιάννινα το σέρνουν το θηρίο

με τόσες τόσες άλυσες, που λες ότι φοβούνται
τα σίδερα και τα σχοινιά μη κόψει, μη χαλάσει
και πάρει πάλε τα βουνά και ποιος το μεταπιάνει;
Γλήγορα τα μαρτύρια, γλήγορα την κρεμάλα!...
Αλή πασά, ξεθύμανε, κι η ώρα σε πλακώνει.