Ο Θεμιστοκλής, μία φορά, ερωτήθη.
Ποίο τραγούδι θα τον ευχαριστούσε καλύτερα.
Απεκρίθη: Εκείνο που εγκωμιάζει την αρετήν του.
Και ο Σπαρτιάτης βασιλέας, πριν χυμήσει στον εχθρόν,
έστησε θυσίαν εις Θεσμούσες και εδέετο από τες Θεές,
να κάμουν περίφημο το όνομά του
και των συντρόφων του εις τον κόσμον.
Και εισακούσθη η δέησις των ηρώων.
Και ο μαθητής του Αριστοτέλους, εφθονούσε τον Αχιλλέα,
όπου ηύρε άξιον εγκωμιαστήν της ανδραγαθίας του.

Πλην, τι αναφέρω παλαιούς άνδρας;
Είδα μονογενή υιόν ενός μυλωνά.
Τον είδα εις την αρχήν της επαναστάσεως,
να θέλει να παρατήσει γονείς, αδελφές,
δια να αγωνισθεί εις τους πολέμους.
Εναντιώνοντο ο πατέρας και η μητέρα του.
Πολλά του έλεγαν οι δύο γέροντες.
Αλλά ο νέος ήτον ισχυρός εις την γνώμην του.
Τι τον παρακινεί, του είπαν, να υπάγει εις τον πόλεμον;
Ο πόθος, απεκρίθη ο νέος, να μου εβγάλουν τραγούδι.

Ιδού ψυχή, καταγομένη, τω όντι, από τους παλαιούς Έλληνας,
οι οποίοι, εις τας καθημερινάς των παρακλήσεις,
εδέοντο των Θεών, να είναι αθάνατοι
εις τη μνήμην των ανθρώπων.
Αλλ’ έπειτα από είκοσι αιώνας, ο επίτροπος της επικρατείας,
κυρήττει ότι, ο Σαλαμίνιος ναύαρχος, ήτον ένας ιδιοτελής,
δια να τον επαινέσουν, έσωσε την Ελλάδαν εις την Σαλαμίνα.
Και ο θείος νέος, το τέκνο του μυλωνά,
όπου, ίσως, εφονεύθη εις το Καρπενήσι ή εις την Αράχωβα,
ήτον ένας εγκληματίας.

Το Ελληνικόν έθνος, δια να αποφύγει το άτιμον της δουλείας
και να απολαύσει τον έπαινον των ελευθέρων ανδρών,
εμβήκε εις τον πολύδακρυν αγώνα.
Ιδιοτελείς, λοιπόν, είσασθε όσοι εξενυχτήσατε εις το ντουφέκι,
τρώγοντας τους πάγους της αυγής και τα κρυώματα της νυκτός.
Ιδιοτελής ήτον ο Καρπενησιώτης,
που έβαλε το κεφάλι του εις τα μολύβια.
Ιδιοτελείς είσθε, ω Έλληνες,
που εγεμίσατε τα χαρέμια τα Τούρκικα,
από τα αγόρια σας και από τες θυγατέρες σας.
Ιδιοτελείς ήτον οι νιόνυμφες νέες,
που επαρακινούσαν τους νυμφίους των,
να πολεμούν λιονταρίσια κι όπου τώρα, μαυροφορεμένες,
ζητούν ελεημοσύνη στα σταυροδρόμια.

Ιδιοτελείς ήτον έξι χιλιάδες Ελλήνων,
που εξαπλώθηκαν μονομιάς, εις μίαν νύκτα,
απ’ έξω από τα τείχη του Μισολογγιού.
Ελαφρή βροχή ράντιζε την γην εις το έβγα τους
και πολλοί εφώναξαν, "Μας κλαίει ο Μεγαλοδύναμος απόψε".