Σύνδεση

Εγγραφή

Πλαίσιο χρήσης
132741 Τραγούδια, 271235 Ποιήματα, 28913 Μεταφράσεις, 26571 Αφιερώσεις
 

Προφητικόν - 1964      
 
Στίχοι:  
Οδυσσέας Ελύτης
Μουσική:  
Μίκης Θεοδωράκης


Χρόνους πολλοὺς μετὰ τὴν Ἀμαρτία ποὺ τὴν εἴπανε Ἀρετὴ μέσα στὶς ἐκκλησίες καὶ την εὐλόγησαν. Λείψανα παλιῶν ἄστρων καὶ γωνιὲς ἀραχνιασμένες τ’ οὐρανοῦ σαρώνοντας ἡ καταιγίδα ποὺ θὰ γεννήσει ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου. Καὶ τῶν ἀρχαίων Κυβερνητῶν τὰ ἔργα πληρώνοντας ἡ Χτῖσις, θὰ φρίξει. Ταραχὴ θὰ πέσει στὸν Ἅδη, καὶ τὸ σανίδωμα θὰ ὑποχωρήσει ἀπό τὴν πίεση τὴ μεγάλη τοῦ ἥλιου. Ποὺ πρῶτα θὰ κρατήσει τὶς ἀχτίδες του, σημάδι ὅτι καιρὸς νὰ λάβουνε τὰ ὄνειρα ἐκδίκηση. Καὶ μετὰ θὰ μιλήσει, νὰ πεῖ: ἐξόριστε Ποιητή, στὸν αἰώνα σου, λέγε, τι βλέπεις;

- Βλέπω τὰ ἔθνη, ἄλλοτες ἀλαζονικά, παραδομένα στὴ σφῆκα καὶ στὸ ξινόχορτο.

- Βλέπω τὰ πελέκια στὸν ἀέρα σκίζοντας προτομὲς Αὐτοκρατόρων καὶ Στρατηγῶν.

- Βλέπω τοὺς ἐμπόρους νὰ εἰσπράττουν σκύβοντας τὸ κέρδος τῶν δικῶν τους πτωμάτων.

- Βλέπω τὴν ἀλληλουχία τῶν κρυφῶν νοημάτων.

[...]

Λείψανα παλιῶν ἄστρων καὶ γωνιὲς ἀραχνιασμένες τ’ οὐρανοῦ σαρώνοντας ἡ καταιγίδα ποὺ θὰ γεννήσει ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου. Ἀλλὰ πρίν, ἰδοῦ, θὰ περάσουν γενεὲς τὸ ἀλέτρι τους πάνω στὴ στέρφα γῆς.

Καὶ κρυφὰ θὰ μετρήσουν τὴν ἀνθρώπινη πραμάτεια τους οἱ Κυβερνήτες, κηρύσσοντας πολέμους. Ὅπου θὰ χορτασθοῦνε ὁ Χωροφύλακας καί ὁ Στρατοδίκης. Ἀφήνοντας τὸ χρυσάφι στοὺς ἀφανεῖς, νὰ εἰσπράξουν αὐτοὶ τὸν μιστὸ τῆς ὕβρης καὶ τοῦ μαρτυρίου. Καὶ μεγάλα πλοῖα θ’ ἀνεβάσουν σημαίες, ἐμβατήρια θὰ πάρουν τοὺς δρόμους, οἱ ἐξώστες νὰ ράνουν μὲ ἄνθη τὸν Νικητή. Ποὺ θὰ ζεῖ στὴν ὀσμή τῶν πτωμάτων. Καὶ τοῦ λάκκου σιμά του τὸ στόμα, τὸ σκοτάδι θ’ ἀνοίγει στὰ μέτρα του, κράζοντας: ἐξόριστε Ποιητή, στὸν αἰώνα σου, λέγε, τι βλέπεις;

- Βλέπω τοὺς Στρατοδίκες νὰ καῖνε σὰν κεριά, στὸ μεγάλο τραπέζι τῆς Ἀναστάσεως.

- Βλέπω τοὺς Χωροφυλάκους νὰ προσφέρουν τὸ αἷμα τους, θυσία στην καθαρότητα τῶν οὐρανῶν.

- Βλέπω τὴ διαρκῆ ἐπανάσταση φυτῶν καὶ λουλουδιῶν.

- Βλέπω τὶς κανονιοφόρους τοῦ Ἔρωτα.

Καὶ τῶν ἀρχαίων Κυβερνητῶν τὰ ἔργα πληρώνοντας ἡ Χτῖσις, θὰ φρίξει. Ταραχὴ θὰ πέσει στὸν Ἅδη, καὶ τὸ σανίδωμα θὰ ὑποχωρήσει ἀπὸ τὴν πίεση τὴ μεγάλη τοῦ ἥλιου. Ἀλλὰ πρίν, ἰδοῦ, θὰ στενάξουν οἱ νέοι, καὶ τὸ αἷμα τους ἀναίτια θὰ γεράσει. Κουρεμένοι κατάδικοι θὰ χτυπήσουν τὴν καραβάνα τους πάνω στὰ κάγκελα. Καὶ θὰ ἀδειάσουν ὅλα τὰ ἐργοστάσια, καὶ μετὰ πάλι μὲ τὴν ἐπίταξη θὰ γεμίσουν, γιὰ νὰ βγάλουνε ὄνειρα συντηρημένα σὲ κουτιὰ μυριάδες, καὶ χιλιάδων λογιῶν ἐμφιαλωμένη φύση. Καὶ θὰ `ρθοῦνε χρόνια χλωμὰ καὶ ἀδύναμα μέσα στὴ γάζα. Καὶ θά `χει καθένας τὰ λίγα γραμμάρια τῆς εὐτυχίας.

Καὶ θά `ναι τὰ πράγματα μέσα τοῦ κιόλας ὡραῖα ἐρείπια. Τότε, μὴν ἔχοντας ἄλλη ἐξορία, ποὺ νὰ θρηνήσει ὁ Ποιητής, τὴν ὑγεία τῆς καταιγίδας ἀπό τ’ ἀνοιχτὰ στήθη τοῦ ἀδειάζοντας, θὰ γυρίσει γιὰ νὰ σταθεῖ στὰ ὡραία μέσα ἐρείπια. Καὶ τὸν πρῶτο λόγο του ὁ στερνὸς τῶν ἀνθρώπων θὰ πεῖ, ν’ ὰψηλώσουν τὰ χόρτα, ἠ γυναῖκα στὸ πλάι του σὰν ἀχτίδα τοῦ ἥλιου νὰ βγεῖ. Καὶ πάλι θὰ λατρέψει τὴ γυναῖκα καὶ θά την πλαγιάσει πάνου στὰ χόρτα καθὼς ποὺ ἐτάχθη. Καὶ θὰ λάβουνε τα ὄνειρα ἐκδίκηση, καὶ θὰ σπείρουνε γενεὲς στοὺς αἰώνες τῶν αἰώνων!




 Στατιστικά στοιχεία 
       Δημοφιλία: 100%  (1 ψήφοι)
      Αναγνώσεις: 26159
      Σχόλια: 2
      Αφιερώσεις: 0
 
   

 Δισκογραφία 
 
[1] Το Άξιον Εστί
1964
 
   

 Επιλογές 
 
Κοινή χρήση facebook
Στα αγαπημένα
Αφιέρωσέ το κάπου
Νέα μετάφραση
Εκτυπώσιμη μορφή
Αποστολή με email
Διόρθωση-Συμπλήρωση
 
   
 
   tpapadak @ 28-07-2014
   μουσόφιλος
03-09-2021 00:36
Μοναδική η απαγγελία του Μάνου Κατράκη στα πλαίσια «Μουσικός Αύγουστος 1977» στο Λυκαβηττό, προσβάσιμη στον ιστότοπο https://www.youtube.com/watch?v=Q8DWfnPOhFc

(...)
Τη μελοποιημένη ποίηση ορισμένοι και σήμερα ακόμη την απορρίπτουν με περιφρόνηση λέγοντας πως η ποίηση έχει τη δική της εσωτερική μουσική και δεν έχει ανάγκη από ξένα δεκανίκια. Η στάση όμως που
τήρησε ο Ελύτης απέναντι στη μουσική του Θεοδωράκη για το δικό του
μεγάλο ποίημα παρουσιάζει εντελώς ξεχωριστό ενδιαφέρον, γι’ αυτό
και κρίνω σκόπιμο να μεταφέρω εδώ ένα σχετικό κείμενό του που διαφωτίζει αυτό το δύσκολο και ιδιότυπο πρόβλημα της εποχής μας: «Υπάρχει», παρατηρεί ο ποιητής, «μία ολόκληρη παράταξη αναμφισβήτητα καλόπιστη, πού καταδικάζει ωστόσο στη συνείδησή της κάθε συνεργασία μουσικής και ποίησης». «Ίσως», προσθέτει, «γιατί εκτιμά τη μελωδία και βρίσκει άτοπο να συνδέεται αυτή μ’ ένα κείμενο που δεν της είτανε απ’ αρχής προορισμένο. Τις απόψεις αυτές, πρέπει να πώς ευθύς αμέσως, τις κατανοώ και τις σέβομαι, άλλα δεν μου είναι δυνατόν να τις δεχτώ. Φοβούμαι ότι κατά ένα μεγάλο μέρος οφείλονται
στη μακρά συνήθεια που μας έχει κληρονομήσει ή Δύση και που την
υποθάλψανε οι εξατομικευμένες κοινωνίες, να νοούμε τις τέχνες σαν
μονάδες ξεχωριστές και θεωρούμε βεβήλωση τη σύζευξή τους... Ωστόσο κάτι μου λέει ότι στην εποχή μας, είναι δυνατόν να δημιουργηθούν
καινούργιες προϋποθέσεις που να οδηγήσουν με άλλα μέσα, στο ίδιο
αποτέλεσμα. Οι βαθειές μεταβολές που συντελούνται μέσα στην κοινωνία και οι τεχνικές ανακαλύψεις ίσως προετοιμάζουν το έδαφος.
Χρειάζεται θάρρος ν’ αποβάλει κανείς μια συνήθεια πού καταντά
πρόληψη και να ενταχθεί, έστω και με ζημίες στην αρχή, μέσα στην
καινούργια πραγματικότητα. Μιλώ για κάτι πού διαισθάνομαι, αλλά
πού δεν μπορώ να το αποδείξω. Τα τελευταία χρόνια συλλαμβάνω
τον εαυτό μου να τείνει, χωρίς να το επιδιώκει, σε ευρήματα νέων σταθερών μορφών, που διευκολύνουν το ποίημα να περάσει από το χώρο του βιβλίου στο χώρο της σκηνής του θεάτρου ή της μουσικής. Και
επειδή συνήθισα να εμπιστεύομαι πολύ στο απροσδιόριστο εκείνο
ρεύμα πού κινεί το χέρι μου, το αφήνω να δώσει στο λόγο το άλφα ή
το βήτα σχήμα της έμπνευσης που τον εγέννησε. Ίσως να έχω λάθος.
Ίσως όμως και να είμαστε στην αρχή μιας αντίληψης διαφορετικής
γιά την ποιητική δημιουργία» [Πηγή: Κ.Μητσάκη «Ο Οδυσσέας Ελύτης και η μουσική» στο «ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΑ ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΑ», εκδ. 2003]
   Avellinou
11-11-2014 23:59
αλλο ωραιο αναγνωσμα χωρις μουσικη.

τραγουδι αυτο?


Πρέπει να συνδεθείς για να μπορείς να καταχωρίσεις σχόλιο