netriofron
13-11-2017 16:18 | Χορός / Ρυθμός / Είδος : Χασάπικο(ς)
Eνα απο τα 20 συνολικα ποιηματα που αποτελουν την ποιητικη συλλογη του Ριτσου , ''Επιταφιος''. Καθε ενα αποτελειται απο 8 διστιχα ,που είναι γραμμένο σε ομοιοκατάληκτο δεκαπεντασύλλαβο, με επιρροές από μανιάτικο μοιρολόι.
Πρωτοδημοσιεύθηκαν ,τα 14 απ'αυτα, στις 8 Ιουνίου 1936, από την εφημερίδα ''Ριζοσπάστης''.
Η οριστική μορφή του ποιήματος, εκδόθηκε 20 χρόνια αργότερα, το 1956, η οποία περιλαμβάνει και τα 20 άσματα του ''Επιταφίου''.
Αφορμη ηταν μια μαζική απεργία καπνεργατών ,τον Μαη του '36 ,στη Θεσσαλονικη , όταν αιφνιδιαστικά, αστυνομικοί, άρχισαν να πυροβολούν προς τη συγκέντρωση. Ο απολογισμός ήταν 12 νεκροί και πολλοί τραυματίες.Την επόμενη μέρα ο ''Ριζοσπάστης'' , αφιερώνει το εξώφυλλο του, για αυτά τα γεγονότα. Στο εξώφυλλο του υπάρχει μια φωτογραφία, που απεικονίζει μια γυναίκα, να κλαίει πάνω από το νεκρό παιδί της.Ο Ρίτσος, αφού βλέπει αυτή τη σκληρή εικόνα ,λεει : https://commons.wikimedia.org/wiki/File:A_mother_who_cries_(Thessaloniki_1936).jpg
........ είχα κλειστεί στη σοφίτα μου δύο μερόνυχτα και έγραφα, χωρίς να φάω και να κοιμηθω, την τρίτη μέρα, δεν άντεξα, άρχισα να σβήνω .......
O Μίκης συνέθεσε τον ΕΠΙΤΑΦΙΟ στα 1958 στο Παρίσι, μεσα στο αμαξι του ,ενα βροχερό απόγευμα.
Ειναι η πρώτη συνεργασία Χατζιδάκι - Θεοδωράκη, όπου ο Χατζιδάκις ενορχήστρωσε και έπαιξε ο ίδιος πιάνο ,επιλέγοντας και τη δική του φωνή ,τη Νανά Μούσχουρη, στη πρώτη του , λυρική ,εκτέλεση του ποιηματος.Το αποτέλεσμα δεν ήταν το ζητούμενο, και δεν άρεσε ούτε στον Θεοδωράκη, ούτε στον Ρίτσο. Κι έτσι, ο Μίκης Θεοδωράκης κάνει τη δική του ενορχήστρωση σε ερμηνεία Γρηγόρη Μπιθικώτση και μπουζουκι τον Μανόλη Χιώτη.Εντούτοις, οι επιλογές του Θεοδωράκη αμφισβητήθηκαν καταρχήν, τόσο από τους διανοούμενους της εποχής, ελέω Μπιθικώτση (ρεμπέτης), αλλά όσο και από τον ίδιο τον ποιητή. Τελικά, ο Ρίτσος, ακούγοντας το αποτέλεσμα, θα πει :
...... Ήμουν λάθος! Ακριβώς εκεί ο Επιτάφιος συνάντησε τους απλούς ανθρώπους. Κι εκείνοι του δόθηκαν με τη σειρά τους. Κατάλαβαν το ποίημα. Το έκαναν δικό τους! ......
Eπισης είναι το πρώτο ποίημα που εγγράφεται στην ελληνική δισκογραφία σε δίσκο LP (Long Play) δηλαδή 33 στροφών, το 1961. Τέλος, ήταν το πρώτο ποίημα, μεγάλου ποιητή, που μελοποιήθηκε, ανοίγοντας τον δρόμο για τη μελοποίηση άλλων επίσης μεγάλων ποιητών.
1η : 1960 [Αυγουσ.] = Νάνα (Ιωάννα) Μούσχουρη , , Ενορχηστρωση & πιανο : Μάνος Χατζιδάκις , ----------------- στο δισκακι Εxtended Play της Fidelity – 8910 & αλμπουμ ''Μίκης Θεοδωράκης – Οι μεγάλες επιτυχίες του Μίκη Θεοδωράκη'' (1966) & στο 2πλο αλμπουμ ''Nana Mouskouri – Chants De Mon Pays'' στην Fontana – 6312 004 (1971) & στο 3πλο CD ''Nana Mouskouri – International Album Collection Plus'' (2013) ------------------- https://youtu.be/uqb4wria2Gc
1960 [Σεπτ.] = Γρηγόρης Μπιθικώτσης (''Sir'') + Καίτη Θύμη , , Ενορχηστρωση : Μίκης Θεοδωράκης , ,Μπουζούκι : Μανώλης Χιώτης , --------------- 45ρακι της Columbia (SCDG 2778) & αλμπουμ ''Μίκης Θεοδωράκης – Επιτάφιος'' (1964) & συλλογη ''Χρυσή Δισκοθήκη 1960'' (1995) & στο 4πλο CD ''Γρηγόρης Μπιθικώτσης – Άπονη Ζωή (Τα 68 Καλύτερα Τραγούδια)'' (2008)
1963 = Μαίρη Λίντα (= Μαίρη Δημητρακοπούλου) ++++ Μανώλης Χιώτης !!!!!!!!!!!! , , Ενορχηστρωση : Μίκης Θεοδωράκης , ,Μπουζούκι : Μανώλης Χιώτης , -------------------- στο δισκακι Εxtended Play της Columbia (SEGG 2583) και παλι σε δισκακι ΕΡ στην Columbia (SEGC 54) Βρεττανιας και με τιτλο ''Πορτραίτο της Ελλάδος No. 4/ Η μουσική του Μίκη Θεοδωράκη'' (1963) & στο CD ''Μαίρη Λίντα : Τα πορτραίτα της Minos-EMI – 1'' (1995) & στο CD ''Μίκης Θεοδωράκης ♦ Γιάννης Ρίτσος , Μαίρη Λίντα , Μανώλης Χιώτης – Επιτάφιος'' (2006) & συλλογη ''Μίκης Θεοδωράκης – 14 Μεγάλα τραγούδια'' (2007)
1963 = Νάνα (Ιωάννα) Μούσχουρη , , Ενορχηστρωση : Iakobos Dentjos (= Jacques Denjean) , ------------------ Αλμπουμ ''Nana Mouskouri – My Favourite Greek Songs'' στην Fontana (TL - 5206) ,και δισκακι ΕΡ στην Γιουγ/βικη PGP RTB (EP 53221 Ph) & αλμπουμ ''Nana Mouskouri – Nana's Choice'' (1970) & στο 3πλο CD ''Νάνα Μούσχουρη – Η ιστορία μιας φωνής / 50 Χρόνια - 50 Τραγούδια'' (2008) ------------------ https://youtu.be/e_kIpy0ABb8
1966 = Μαρία Φαραντούρη , ,Ενορχηστρωση : Μικης Θεοδωρακης , ,και στο πιάνο : Γιάννης Διδίλης ,-------------- Αλμπουμ '''Микис Теодоракис – Песни Микиса Теодоракиса'' στην Σοβιετικη Мелодия (Д 018847-8) (Απο ζωντανη ηχογραφηση συναυλιων στην Μοσχα τον Οκτωβρη του 1966)
1966 = Καλλιτεχνική Χορωδία Τρικάλων ,υπο την Τερψιχόρη Παπαστεφάνου ,---------------- Αλμπουμ ''Μίκη Θεοδωράκη*, Γιάννης Ρίτσος – Επιτάφιος'' στην RCA Victor (LPMG - 5) , & αλμπουμ ''Μίκης Θεοδωράκης, Γιάννης Ρίτσος, Χορωδία Τρικάλων Διεύθυνσις Τερψιχ. Παπαστεφάνου – Επιτάφιος'' (1974) & συλλογη ''Mikis Theodorakis – 16 Σπάνιες Ηχογραφήσεις / 1963-1976'' (1996)
1967 = Dunja Rajter , [ΓΕΡΜΑΝΙΚΑ !!!!!!!!!!!!!!!!] , ,Διασκευη στιχων, ενορχηστρωση & κιθαρα : Mario Nardelli Sen ,-------------- Αλμπουμ ''Lieder Vom Balkan'' στην Αμερικανικη CBS (S 63 190) Γερμανιας
1969 = Νάνα (Ιωάννα) Μούσχουρη , , Ενορχηστρωση : Torrie Zito (Salvatore A. Zito) , ------------------ Αλμπουμ ''Mouskouri International'' στην Fontana – DY 88 476 Ολλανδιας
1977 = Γιάννης Θωμόπουλος , --------------- Αλμπουμ ''Theodorakis , Γιάννης Θωμόπουλος , Απαγγελία: Αλέκα Παΐζη – Επιτάφειος'' (Ζωντανή ηχογράφηση συναυλιας στο Βεάκειο Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά)
1978 = Νίκος Αρμάος : ο βασιλιάς της Λατέρνας (89 ετων !!!!!!!!!) ------------ Αλμπουμ ''Ο Αρμάος παίζει στη λατέρνα Θεοδωράκη-Χατζιδάκι'' ---------------- https://youtu.be/L_Zg20kuFZk
1984 = Μαρία Φαραντούρη , , Ενορχηστρωση & πιάνο : Τάσος Καρακατσάνης , -------------- Αλμπουμ ''Μαρία Φαραντούρη, Μ. Χατζιδάκις, Μ. Θεοδωράκης – Η Μαρία Φαραντούρη στο Olympia'' (1985) (Ζωντανη ηχογραφηση απο το θεατρο ''Olympia'' του Παρισιου ,στης 19 Νοεμβριου 1984) ----------------- https://youtu.be/h9Gv7tClYBk
1986 = Μίκης Θεοδωράκης , ,Μπουζούκι : Κώστας Ζαριδάκης ,κιθαρα : Γιάννης Σπάθας , ------------------ στο 4πλο αλμπουμ ''Mikis Theodorakis – All Time Greatest Hits'' (Ζωντανή ηχογράφηση απο την παγκοσμια περιοδεια του Μίκη, το 1986-87) ----------------- https://youtu.be/IH98wT9oOIc
1990 = Χορωδία Κέρκυρας ,υπο τον Λευτερη Σπινουλα , --------------- Αλμπουμ ''Χορωδία Κέρκυρας – Ελληνικά τραγούδια'' (Ζωντανη ηχογραφηση ,στης 27 Ιανουαριου 1990 ,απο το Δημοτικο θεατρο Κερκυρας) --------------- https://youtu.be/nT8LrAAwtcI
1992 = Αλίκη Καγιαλόγλου , ,Μπουζούκι : Κώστας Παπαδόπουλος ,και στο πιάνο : Θόδωρος Κοτεπάνος ,------------------ Συλλογη ''Ντόρα Γιαννακοπούλου, Γλυκερία, Αλίκη Καγιαλόγλου, Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Κώστας Σμοκοβίτης – Έντεχνο Λαϊκό Τραγούδι'' (Ζωντανη ηχογραφηση στης 11 Απριλιου 1992 ,απο το θεατρο "Παλλάς")
2000 = Μαρία Σουλτάτου , συνοδεια της ΚΟΕΜ (Κρατική Ορχήστρα Ελληνικής Μουσικής) , , Ενορχηστρωση : Σταύρος Ξαρχάκος , ,Πιανο : Αχιλλέας Γουάστωρ ,---------------- απ'το CD ''Επιτάφιος κατά Σταύρο Ξαρχάκο'' (2004) (Ζωντανή ηχογράφηση συναυλιας ,τη Δευτέρα 2 του Οκτώβρη του 2000 , απο το Ηρώδειο) & στο CD ''Σταύρος Ξαρχάκος – Νέα Δισκογραφία'' (2006) & συλλογη ''Τα μελοποιημένα 27'' (2009) --------------- https://youtu.be/_DkBhbELX7w
2000 = Νένα Βενετσάνου , συνοδευει στο πιανο ο Σαράντης Κασσάρας , ----------------- & συλλογη ''Τα μελοποιημένα 16'' (2009)
2002 = Μαρία Φαραντούρη , συνοδευει η Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ, υπό τον Ανδρεα Πυλαρινό ,----------------- στο CD ''Μαρία Φαραντούρη – Η Ποίηση στο Ελληνικό τραγούδι / The Poetry In Hellenic Music'' (Ζωντανή ηχογράφηση από το Ηρώδειο τον Σεπτέμβριο του 2002) (2003) ---------------- https://youtu.be/REs-R0HOLpg
2008 = Γλυκερία (Κωτσούλα) , ------------- στο CD ''Γλυκερία, Λαϊκή Ορχήστρα "Μίκης Θεοδωράκης" Φιλική Συμμετοχή Πασχάλης Τερζής, Δημήτρης Μπάσης – Τα Θεμέλιά Μου Στα Βουνά'' & στη συλλογη ''Τα μελοποιημένα 30'' (2009)
ΠΗΓΕΣ = [ https://www.discogs.com/search/?q=%CE%A0%CE%BF%CF%8D+%CE%A0%CE%AD%CF%84%CE%B1%CE%BE%CE%B5+%CE%A4%27+%CE%91%CE%B3%CF%8C%CF%81%CE%B9+%CE%9C%CE%BF%CF%85%09&type=release ] - - - - [ http://www.mikistheodorakis.gr/el/music/ergography/beforedictatorship/?nid=4689 ] ] - - - [ http://www.antifonies.gr/%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CE%B7%CF%83-%CE%B8%CE%B5%CE%BF%CE%B4%CF%89%CF%81%CE%B1%CE%BA%CE%B7%CF%83-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%84%CE%B1%CF%86%CE%B9%CE%BF%CF%83-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%86%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%B1/ ] - - - [ https://www.discogs.com/search/?q=Pou+Petaxe&type=release ] - - - [ https://www.discogs.com/%D0%9C%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D1%81-%D0%A2%D0%B5%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%81-%D0%9F%D0%B5%D1%81%D0%BD%D0%B8-%D0%9C%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D1%81%D0%B0-%D0%A2%D0%B5%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%81%D0%B0/release/6866598 ] |
