| |
ΤΟ ΕΣΥ ΚΑΤΑΡΡΕΕΙ ΤΟ ΙΑΤΡΙΚΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ;
ΕΥΓΕΝΙΑ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ
Στην Ελλάδα το εργατικό δυναμικό ανέρχεται σε 4.100.000 άτομα και το ποσοστό ανεργίας περίπου στο 11%. (Λιαρόπουλος 1995 - Λεβετ, 1994). Η χώρα μας παρουσίασε σημαντική ανάπτυξη στον τομέα της υγείας και ιδιαίτερα στην αύξηση του ανθρώπινου δυναμικού(το 1,5% στις αρχές του '70 έφθασε στο 3,5% το 1994). Από αυτό το ποσοστό το 30,6% είναι γιατροί και το 31,4% νοσηλευτικό προσωπικό. (Κυριόπουλος, 1994). Χαρακτηριστικό για την Ελλάδα είναι ο υπερπληθωρισμό και η ανισοκατανομή του ιατρικού δυναμικού. Το 1980 είχαμε 23.249 γιατρούς, το 1992 38.788 (ποσοστό αύξησης 67%) και το 2008 ξεπέρασαν τους 60.000 Το μέσος όρος αύξησης κατά έτος είναι 4% αλλά η συνταξιοδότηση των γιατρών είναι περίπου 1,3% ετησίως (Υφαντόπουλος, 1993).Σαν δυναμικό χαρακτηρίζεται από ανισοκατανομή, όσον αφορά τις ειδικότητες. Η υπερπαραγωγή του ιατρικού δυναμικού πλησιάζει απειλητικά καταστάσεις όπως στις Φιλιππίνες όπου το 80% των οδηγών ταξί είναι γιατροί και το ιατρικό επάγγελμα είναι , στα όρια της κοινωνικής απαξίωσής του (Στάθης, 1996).
Η αναλογία των ιατρών προς τον πληθυσμό είναι μικρότερη από 1 γιατρό σε 190 κατοίκους. (Αγγλία 1 : 562,Γαλλία 1:336, Σουηδία 1:360, Ισπανία 1:296). Το ίδιο πρόβλημα υπάρχει στους Οδοντίατρους και Φαρμακοποιούς. Το αντίθετο συμβαίνει με το Νοσηλευτικό Προσωπικό, όπου η αναλογία είναι 1 ανά 950 κατοίκους, με υπολογισμό και της διετούς φοίτησης το ποσοστό γίνεται 1:460(Νορβηγία είναι 1:70, Γερμανία 1:190, Ισπανία 1:240). Το ίδιο ισχύει και για το προσωπικό Υψηλής Βιοϊατρικής Τεχνολογίας.
Εκτός όμως από τον υπερπληθωρισμό γιατρών, ένα άλλο μεγάλο πρόβλημα που προκύπτει είναι και η ανισομερή ς γεωγραφική τους κατανομή. Στην Αττική, π.χ. έχουμε το 34% του ελληνικού πληθυσμού και το 54% των γιατρών, αντίθετα στη Θεσσαλία έχουμε το 7% του πληθυσμού και το 4% των γιατρών, η Στερεά Ελλάδα με 8% του πληθυσμού διαθέτει μόνο 3% του ιατρικού σώματος. Οι αριθμοί αυτοί θα ήσαν πολύ χειρότεροι; αν δεν ενεργούσε θετικά η εφαρμογή του Ε.Σ.Υ. την τελευταία δεκαετία, που άμβλυνε, ελαφρά βέβαια, τις ανισοκατανομές (Υφαντόπουλος, 1994 - Πολύζος, 1994 - Μαρουδιάς, 1994).
Στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη εργάζεται το : 80% των Αναισθησιολόγων, 73% των Ακτινολόγων , 70% των Μικροβιολόγων , 70% των Καρδιολόγων 70% των Ορθοπεδικών, 75% των Γυναικολόγων , 88% των Ψυχιάτρων και 90% των Νευροχειρούργων.
Οποιανδήποτε θα ρωτήσετε αν είναι ευχαριστημένος από την ποιότητα και το επίπεδο της προσφορά κρατικών υπηρεσιών υγείας θα σας απαντήσει αρνητικά. Ο Δοξιάδης όταν ,το 1977 ,έβαζε τα θεμέλια του νομοθετικού σχεδίου (που είχε σαν βάση το Εθνικό Βρετανικό Σύστημα Υγείας),είχε επίγνωση ότι ενώ το κόστος για τις υπηρεσίες υγείας ανέβηκε δυσανάλογα πολύ δεν ανέβηκε και το ωφέλιμο αποτέλεσμα.
Το 1983 ψηφίστηκε ο Νόμος 1397 περί Εθνικού Συστήματος Υγείας. Με δημόσιο χαρακτήρα αφού το κράτος αναλαμβάνει την ευθύνη για την εφαρμογή του στην πράξη δηλαδή την ισότιμη παροχή υπηρεσιών υγείας σε όλους τους πολίτες. Κατά έναν παράξενο τρόπο όμως από τότε άνθησε και ο ιδιωτικός τομέας .Οι ιδιωτικές κλινικές πολλαπλασιάσθηκαν και οι δαπάνες υγείας των ελλήνων αυξήθηκαν αλματωδώς. Το 2005 σε περίπου 3.000 δολάρια ετησίως και υπερέβαιναν τις αντίστοιχες δαπάνες σε χώρες με υψηλότερο ΑΕΠ ανά κάτοικο, όπως η Ισπανία, η Φιλανδία, η Ιαπωνία, η Ιταλία, η Βρετανία, η Σουηδία και η Ιρλανδία.Το ποσοστό ιδιωτικών δαπανών στις συνολικές δαπάνες υγείας στην Ελλάδα ήταν το 2005 το υψηλότερο μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ: 57,1% έναντι 54,9% στις ΗΠΑ (Πηγή: ΟΟΣΑ.) Αν και στην Ελλάδα υπάρχει Εθνικό Σύστημα Υγείας, η κατανομή της δημόσιας και ιδιωτικής δαπάνης μοιράζεται ισόποσα, φαινόμενο που παρουσιάζεται περισσότερο στην Αμερική, όπου δεν υπάρχει δημόσιο σύστημα υγείας. Αντίθετα, σε χώρες, όπως η Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία αλλά ακόμα και Ιταλία με εθνικά συστήματα υγείας, η δημόσια σε σχέση με την ιδιωτική δαπάνη είναι σε ποσοστό 70%-30% ή 80%-20%!(Ημερησία 31/3/2009)
Η ανυπαρξία μελετών, με επιστημονική βάση, των αναγκών υγείας του ελληνικού πληθυσμού και η έλλειψη τόσο προγραμματισμού του υγειονομικού δυναμικού όσο και της αποκέντρωσης παροχής υπηρεσιών υγείας κατάντησαν το ΕΣΥ μας υδροκέφαλο, προβληματικό και ανεπαρκής. Φταιει μήπως ότι :
• δημιουργήθηκε μία τεράστια στρατιά ειδικευμένου ιατρικού δυναμικού που έχει αποκτήσει δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία;
• δημιουργήθηκαν κλινικές που δεν έχουνε να προσφέρουνε έργο στην πράξη και λειτουργούν ειδικότητες που δεν σχετίζονται άμεσα με την εφημερία. Πχ Κυτταρολόγος που δεν καλείται ποτέ σε εφημερία έχει τον ίδιο μισθό με τον γενικό χειρούργο που εφημερεύει κάθε δύο ημέρες.
• η έλλειψη της πρωτοβάθμιας περίθαλψης προκαλεί μία μεγάλη ασάφεια στο μυαλό των ασθενών. Δεν διακρίνουν την πρωτοβάθμια φροντίδα(αγροτικό ιατρείο, ημιαστικό κέντρο υγείας) δευτεροβάθμια φροντίδα(νοσοκομειακή, πολυκλινική, περιφερειακό νοσοκομείο) και τριτοβάθμια νοσοκομειακή φροντίδα(Γενικό νομαρχιακό νοσοκομείο).Πώς θα σταματήσει η περιττή σπατάλη όταν δεν υπάρχει ενημέρωση;
• στο ΕΣΥ δεν επιβραβεύεται η πρωτοβουλία αλλά η αδράνεια. Οι ικανοί είναι στην ίδια σειρά με τους άχρηστους και τους ανύπαρκτους στο χώρο εργασίας. Οι αδιάφοροι μαζί με τους δραστήριους αφού ο μισθός είναι ίδιος είτε δουλεύεις είτε όχι.
• δεν υπάρχουν κίνητρα και οι προσπάθειες βελτίωσης των υπηρεσιών εκλαμβάνονται σαν ενόχληση από την διοίκηση. Οι ιατροί που ,μέσα στις απεργίες και στις κινητοποιήσεις του κλάδου ,προσπαθούν να δώσουνε λύσεις βαθμολογούνται. ΄΄Αξιολογούνται΄΄ , και κρίνονται χαμηλότερα ή υψηλότερα ανάλογα με το πολιτικό τους χρώμα και όχι με το ιατρικό τους έργο . δεν διαχωρίζει τον, αποτελεσματικά και επιστημονικά καταρτισμένο, ιατρό από τον τεμπέλη ,τον ανίκανο και τον κοπανατζή ;Οι κρίσεις σχετίζονται με ιατρούς που πληρούν τα τυπικά προσόντα και όχι τα ουσιαστικά.
• οι γιατροί δεν ασχολούνται με την διεκπεραίωση των προβλημάτων της κλινικής τους αλλά με των δικών τους ασθενών .Έχουνε το δικό τους μαγαζάκι στην σκιά του ΕΣΥ και δεν φοβούνται καμία καταγγελία και καμία δικαστική απόφαση
• Η αναλογία ασθενών (κρεβατιών) και ιατρικού δυναμικού λειτουργεί υπέρ του τελευταίου.Π.χ.10 κρεβάτια: 15 γιατροί και 8 νοσηλεύτριες που μοιράζονται σε βάρδιες άρα δεν φτάνουν. Οι λίστες των εφημερευόντων να ξεπερνάνε τα λογικά περιθώρια προσφοράς υπηρεσιών υγείας; Π.χ. Στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης με δυναμικότητα 506 κρεβατιών(στα χαρτιά 671 )εφημερεύουν καθημερινά 100 ιατροί
• Τι μπορεί να γίνει για να βγούμε από το αδιέξοδο; Ίσως ευσταθούν προτάσεις όπως:
• Να σταματήσουνε για 4-10 χρόνια οι εισαγωγικές εξετάσεις στις Ιατρικές Σχολές όλης της χώρας.
• Να αυξηθεί ο κοινωνικός έλεγχος του συστήματος
• Να αυξηθούνε οι ελεγκτικοί μηχανισμοί και να εστιαστούν στο πραγματικό έργο(επιστημονικό, ερευνητικό, παιδαγωγικό, κλινικό) που παράγει κάθε κλινική
• Να καθοριστούν στάνταρτ λειτουργικότητας μιας κλινικής (μίνιμουμ κρεβατιών, θέσεις ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού);
• Η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας να είναι με βάση το ιατρικό έργο του κάθε γιατρού και της κάθε κλινικής. Στις χειρουργικές κλινικές να αποτελέσουν κριτήριο οι λίστες αναμονής και το πρόγραμμα χειρουργείου. Στις παθολογικές ο δείκτης χρίσης κλινών(πληρότητας κρεβατιών) και θεραπευτικής αγωγής. Π.χ. Σε πόσες ημέρες βγήκε η διάγνωση και σε πόσες ημέρες δόθηκε μία λύση στο πρόβλημα υγείας. Να μην αδιαφορεί η διοίκηση του νοσοκομείου όταν περιστατικά λιμνάζουν στα νοσοκομεία (υπερβολική χρέωση της ασφαλιστικής κάλυψης τους)ενώ άλλα΄΄ οι πελάτες’’( προγραμματισμένα έκτακτα) βγαίνουν σε δύο ημέρες.
Να σταματήσει πλέον το ιατροκεντρικό ΕΣΥ να είναι ξέφραγο αμπέλι .Οι ιατροί του να εστιάσουν την προσοχή τους μόνο στο έργο (επιστημονικό, ιατρικό, ερευνητικό) που αρμόζει στον όρκο που δώσανε. Να πάψει το φακελάκι να αποτελέσει θεσμός. Να μειωθεί η παραοικονομία και να σταματήσει η εκτεταμένη αποδοχή άτυπων αμοιβών (προμήθειες από τα υλικά και τα φάρμακα)από τους ιατρούς του.
|
 | | | | | | | | Στατιστικά στοιχεία | | | | | Σχόλια: 2
Στα αγαπημένα: 0
| | | | | | | |
|
