| |
| | Γράμματα σ'ενα νέο ποιητή |  | | | RAINER MARIA RILKE | | |
Παρίσι, 17 του Φλεβάρη 1903
Φίλε Κύριε,
Έδώ καί λίγες μόλις μέρες πήρα τό
γράμμα σας. Θέλω νά σας εύχαριστήσω
γιά τή μεγάλη καί πολύτιμη, γιά μένα,
εμπιστοσύνη πού μου δείχνετε. Δέ μπο-
ρώ όμως νά κάνω τίποτα περισσότερο.
Δέ μπορώ νά μπώ στήν τεχνική τών στί-
χων σας: κάθε είδους κριτική βλέψη εί-
ναι κάτι τόσο ξένο άπό μένα. . . Ή κρι-
τική είναι τό χειρότερο μέσο γιά ν' άγγί-
ξεις ενα έργο τέχνης: καταντάει πάντα
σέ πετυχημένες, λίγο ή πολύ, παρανοή-
σεις. Δέ μπορούμε όλα νά τά συλλάβου-
με καί νά τά εκφράσουμε — όσο κι αν θέ-
λουν πολλοί νά μας πείσουν γιά τό άντί-
θετο. Τά περισσότερα άπ' όσα μας συμ-
βαίνουν δέ μπορούμε νά τά έκφράσουμε,
ξετυλίγονται μέσα σέ μιά σφαίρα, πού
ποτέ καμιά λέξη δέν τήν καταπάτησε. Και
άπ' όλα πιο άδύνατο είναι νά εκφράσουμε
τά εργα της τέχνης, τις μυστηριακές αύ-
τές υπάρξεις πού ή ζωή τους δέ γνωρίζει
τέλος, καθώς πορεύεται πλάι στή δική μας
τήν περαστική, τήν πρόσκαιρη ζωή.
Πρέπει, έπειτ' άπό τούτη τήν παρα-
τήρηση, νά προσθέσω άκόμα πώς οι στί-
χοι σας δέν έχουν δική τους άτομική έκ-
φραση, κι ωστόσο βρίσκω μέσα κει, δει-
λό κι άβλάστητο άκόμα, τό έμβρυο μιας
προσωπικότητας. Τό 'νιωσα αύτό έντο-
νότερα στό τελευταίο σας ποίημα: «Ή
ψυχή μου». Έκεϊ, κάτι Δικό σας γυρεύει
νά βρει έκφραση καί μορφή. Καί μέσ'
άπ' τ' όμορφο ποίημά σας ''Στό Leopardi
» άναδίνεται μιά κάποια συγγένεια
μ' εκείνο τόν Μεγάλο Ερημίτη. 'Ωστό-
σο, τά ποιήματά σας δέν έχουν δική τους
ύπόσταση, δέν έχουν αύθυπαρξία — ουτε
κάν τό τελευταίο, ουτε κάν τό ποίημα γιά
τό Leopardi. Τό γράμμα σας, πού τά
συντρόφευε, δέν παράλειψε νά μου εξη-
γήσει μιά κάποιαν άτέλειά τους, πού τήν
ένιωσα διαβάζοντάς τα, χωρίς όμως και
νά μπορώ νά της δώσω ενα όνομα.
Ρωτάτε αν είναι κάλοι οι στίχοι σας.
Ρωτάτε έμέναν. Ρωτήσατε, βέβαια, κι
άλλους πριν. Τούς στέλνετε στά περιοδι-
κά. Τούς συγκρίνετε μ' άλλα ποιήματα,
άναστατωνόσαστε όταν κάποιοι άρχι-
συντάχτες σας γυρνάνε πίσω τά ποιητικά
σας δοκίμια. 'Από δω καί μπρός (μιά καί
μου επιτρέψατε νά σας δίνω συμβουλές)
σας παρακαλώ νά τ' άπαρνηθεϊτε όλ' αυ-
τά. Ή ματιά σας είναι γυρισμένη πρός
τά έξω· αυτό, προπάντων, δέν πρέπει νά
το κάνετε τώρα πιά. Κανένας δέ μπορεί νά
σας συμβουλέψει ή νά σας βοηθήσει, κα-
νένας. 'Ένας μονάχα δρόμος ύπάρχει: βυ-
θιστείτε μέσα στόν εαυτό σας, άναζη-
τηστε τήν αιτία πού σας άναγκάζει νά
γράφετε, δοκιμάστε άν oi ρίζες της φυ-
τρώνουν άπ' τίς πιό βαθιές γωνιές της
καρδίας σας. Εξομολογηθείτε στον εαυ-
τό σας: θά πεθαίνατε τάχα, αν σας άπα-
γόρευαν νά γράφετε; Τοΰτο, πρώτ' άπ'
όλα: άναρωτηθεϊτε, τήν πιο σιγηλή ώρα
της νύχτας σας: Πρέπει νά γράφω; Σκα-
λιστέ βαθιά μέσα σας, νά βρείτε τήν ά-
πόκριση. Κι αν ή άπόκριση τούτη άντη-
χήσει καταφατικά, αν άπέναντι στο βα-
θυσήμαντο τοΰτο ρώτημα μπορείτε νά
υψώσετε ένα στέρεο κι απλό Πρέπει' τό-
τε πλάσετε τή ζωή σας σύμφωνα μ' αύτή
τήν άνάγκη. Ή ζωή σας, άκόμα και στήν
πιό άδιάφορη, τήν πιό άδειαν ώρα της,
πρέπει νά γίνει σημάδι και μάρτυρας αύ-
της της ορμής, Ζυγώστε, τότε, τή φύση.
Πασχίστε, τότε, νά πεϊτε, σά νά 'σαστε ό
πρώτος άνθρωπος πάνω στή γη, τί βλέ-
πετε, τί ζεϊτε, τί άγαπατε, τί χάνετε. Μή
γράφετε ερωτικά τραγούδια. 'Αποφύγε-
τε, πρώτ' άπ' δλα, τοΰτα τά πολύ τρε-
χούμενα και συνηθισμένα θέματα: είναι
τά πιό δύσκολα, κι ό ποιητής πρέπει νά
φτάσει σ' όλη τήν τρανή ωριμότητα της
δύναμής του γιά νά μπορέσει νά δώσει
κάτι δικό του, έκεϊ 'οπου, σίγουρη καί
λαμπερή — κάποιες φορές — ή παράδοση
παρουσίασε τόσην άφθονια. Μακριά άπ'
τά μεγάλα γενικά θέματα, σκύψετε σέ
κεϊνα πού σας προσφέρει ή καθημερινό-
τητα. Ίστορήστε τις θλίψεις καί τούς πό-
νους σας, τούς φευγαλέους στοχασμούς
σας, τήν πίστη σας σέ κάποιαν ομορφιά—
ίστορήστε τα όλα τοΰτα μέ βαθιά, γαλή-
νια, ταπεινή ειλικρίνεια, καί μεταχειρι-
στείτε, γιά νά εκφραστείτε,· τά πράματα
πού σας περιτριγυρίζουν, τίς εικόνες των
ονείρων σας καί τίς πηγές των άναμνή-
σεών σας. "Αν ίσως ή καθημερινότητά
σας σας φαίνεται φτωχή, μήν τήν κατα-
φρονήσετε. Καταφρονήστε τόν 'ίδιο τόν
εαυτό σας, πού δέν είναι άρκετά ποιητής
καί δέ μπορεί νά καλέσει κοντά του τά
πλούτη της. Γιά τό δημιουργό δέν υπάρ-
χει φτώχεια, ουτε φτωχοί κι άδιάφοροι
τόποι. Καί μέσα σέ φυλακή άκόμα άν
ήσαστε κλεισμένος, κι οί τοϊχοι της δέν
άφήνανε τούς ήχους του κόσμου νά φτά-
σουν ώς έσας — δέ θά σας εμεναν, ωστόσο,
άμόλευτα μέσα σας, τά παιδικά σας χρό-
νια, ό άκριβός, βασιλικός τούτος πλού
τος, ό θησαυρός αύτός των άναμνήσεων;
Γυρίστε κατά κεϊ τό νου σας. Πασχίστε
ν' άνασύρετε, άπ' τό βυθό αύτών των πε-
ρασμένων, τις βουλιαγμένες εντυπώσεις.
Ή προσωπικότητά σας θά δυναμωθεί, ή
μοναξιά σας δέ θά είναι πιά άδεια και θά
σας γίνει ένα καταφύγιο ονείρου, όπου
κανένας θόρυβος άπ' έξω δέ θά φτάνει.
Κι αν άπό τούτη τήν έπιστροφή στόν εαυ-
τό σας, άπό τούτη τήν καταβύθιση στόν
δικό σας κόσμο, στίχοι ξεττηδήσουν, δέ
θά σκεφτείτε νά ρωτήσετε τούς άλλους
άν εϊναι καλοί στίχοι. Κι οΰτε θ' άποζη-
τήσετε νά ένδιαφερθοΰν τά περιοδικά γι
αύτούς: οι στίχοι σας δέ θά είναι, γιά σας,
παρά ένα άγαπημένο φυσικό σας χάρισμα.
'Ενα κομμάτι κι ενας φθόγγος άπ' τή ζωή
σας. 'Ένα έργο τέχνης είναι άξιο μόνο
σάν ξεπηδάει άπό μιάν άνάγκη. Γιά νά
τό κρίνεις, πρέπει νά δεις ποιά είν' ή πη-
γή του. Γι' αύτό, φίλε Κύριε, δέ μπορώ
νά σας δώσω παρά τούτη μόνο τή συμ-
βουλή: βυθιστείτε στόν εαυτό σας, ψάξτε
στά βάθη, άπ' 'οπου πηγάζει ή ζωή σας.
Εκεί θα βρείτε τήν άπόκριση στό ρώτη-
μα: πρέπει νά δημιουργείτε; Δεχτείτε
την, όπως θ' άντηχήσει, χωρίς νά γυρέ-
ψετε τό νόημά της. 'Ίσως βγει πώς ή Τέ-
χνη σας καλεϊ. Τότε, άγκαλιάστε αυτή
τή μοίρα, κρατήστε την γιά πάντα άπά-
νω σας, μ' όλο τό βάρος καί τό μεγαλείο
της, χωρίς ποτέ ν' άποζητήσετε καμιάν
άμοιβή άπ' εξω. Γιατί ό δημιουργός πρέ-
πει νά 'ναι ολόκληρος ένας κόσμος γιά
τόν εαυτό του, νά βρίσκει τά πάντα στόν
εαυτό του καί στή Φύση, πού μαζί της
είναι δεμένος.
Μπορεί δμως, επειτ' άπ' αύτή τήν
«κάθοδο» μέσα στον εαυτό σας και στον
έντός σας ερημίτη», νά πρέπει ν' άπαρ-
νηθεϊτε τή μοίρα του ποιητη. (Φτάνει,
οπως σας εϊπα, νά νιώσει κανένας πώς
μπορεί νά ζήσει καί χωρίς νά γράφει — κι
εύθύς τό γράψιμο του είναι άπαγορευμέ-
νο.) Μά καί τότε άκόμα, αύτή ή αύτοσυγ-
κέντρωση, πού σας ζητώ, δέ θά 'χει στα-
θεί μάταιη. "Η ζωή σας θά βρει, δίχως
άλλο, μέσ' άπό κει, τούς δικούς της δρό-
μους* κι εύχομαι, περισσότερο άπ' όσο
δύνονται τά λόγια μου νά σας πουν, οι
δρόμοι σας τούτοι νά 'ναι άξιοι, πλατιοί κι
εύτυχισμένοι.
Τί άλλο μπορώ νά πώ; Νομίζω πώς
τόνισα ό,τι επρεπε. Κι άκόμα μιά φορά,
ενα θέλω νά σας συμβουλέψω: ν' αναπτυ-
χθείτε, γαλήνια καί σοβαρά, σύμφωνα μέ
τό δικό σας νόμο. Θά συνταράζατε, όσο
γίνεται πιό βίαια κι ολέθρια, τήν έξέλιξή
σας, αν στρέφατε τή ματιά σας πρός τά
εξω κι αν προσμένατε άπ' έξω άπόκριση
σέ ερωτήματα, όπου μόνο τό πιο βαθύ
αϊσθημά σας, στήν πιο χαμηλόφωνη ώρα
σας, μπορεί ισως νά άποκριθεϊ.
Μέ χαρά μου βρήκα τό όνομα του κα-
θηγητή Horacek στό γράμμα σας. Δια-
τηρώ πάντα, άπό τά χρόνια κείνα, βαθύ
σεβασμό κι εύγνωμοσύνη γιά τόν άγα-
ττητόν αύτό σοφό. Θά είχατε τήν καλο-
σύνη νά του τό πείτε; Είναι τόσο καλός
πού μέ θυμαται άκόμα, καί του χρωστώ
χάρη γι' αύτό.
Σας στέλνω πίσω τούς στίχους, πού
φιλικά μου εμπιστευτήκατε. Καί σας εύ-
χαριστώ, αλλη μιά φορά, γιά τή μεγάλη
κι έγκάρδια έμπιστοσύνη σας. Προσπά-
θησα, στήν άνυπόκριτη τούτη άπάντησή
μου, γραμμένη όσο δυνόμουν καλύτερα,
νά φανώ της εμπιστοσύνης αύτής κάπως
περισσότερο άξιος άπ' ό,τι πραγματικά
είμαι, ό ξένος έγώ.
Μ' άφοσίωση καί συμπάθεια
RAINER MARIA RILKE
|
 | | | | | | | | Στατιστικά στοιχεία | | | | | Σχόλια: 5
Στα αγαπημένα: 0
| | | | | | | |
| | **ALL COPYRIGHTS GO TO IT'S RIGHTFUL OWNERS** | | | |
|
ΕΛΕΑΝΝΑ
18-11-2014 @ 02:29 | Μοναδική αλήθεια που σπάει τα γυαλιά των κριτικών ή μήπως πρεπει να πω των αρρωστων στο νου που θελαν καποτε να γινουν κάτι; | | Ηypocrisy
18-11-2014 @ 04:34 | τι να πω για το ανυποκριτο τουτο.. τιποτα
μας αφορα ολους μιας και η καθε υπαρξη θελοντας και μη
ποιει..
::hug.:: (ευχαριστω) | | heardline
18-11-2014 @ 09:19 | Σήμερα διάβασα τις πρώτες 15 σειρές. θα διαιρέσεις το σύνολο των σειρών με το 15 και το πηλίκον θα σου δείξει πόσες φορές ακόμη θα το ανεβάσεις, για να μπορέσω να το έχω διαβάσει όλον. Τότε θα έχω μια πλήρη εικόνα του γραπτού.
::scare.:: ::scare.:: ::razz2.:: | | pennastregata
18-11-2014 @ 10:15 | Επί της ουσίας, τουλάχιστον όπως και εγώ την αντιλαμβάνομαι.
Εξαιρετική απόδοση κειμένου το οποίο, αν και μεγαλούτσικο, είναι καθ' όλα εύληπτο και σαφές. Μπράβο σου! ::yes.:: ::yes.:: ::yes.:: | | ΒΥΡΩΝ
18-11-2014 @ 10:25 | Θά συνταράζατε, όσο
γίνεται πιό βίαια κι ολέθρια, τήν έξέλιξή
σας, αν στρέφατε τή ματιά σας πρός τά
εξω κι αν προσμένατε άπ' έξω άπόκριση
σέ ερωτήματα, όπου μόνο τό πιο βαθύ
αϊσθημά σας, στήν πιο χαμηλόφωνη ώρα
σας, μπορεί ισως νά άποκριθεϊ...
::rock.:: ::rock.:: ::rock.:: | |  |
Πρέπει να συνδεθείς για να μπορείς να καταχωρίσεις σχόλιο
|
|
|
