| |
 | Elladografia (Gatsos) - 2434 Αναγνώσεις   | | | |    |  |
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Πρώτη εκτέλεση: Μίκης Θεοδωράκης
Τω καιρώ εκείνο ο ακμαιότερος κλάδος της πελασγικής δρυός
εκάλυπτε τρεις οικισμούς πέριξ του μυστηριώδους Βράχου της Ακροπόλεως.
Αλλά μετά τα δραματικά γεγονότα της Μεσοποταμίας, τα οποία οδήγησαν
εις την έξωσιν των πρωτοπλάστων εκ της κοιλάδος του Τίγρεως και
προεκάλεσαν σύγχυσιν εις τας φρένας των ανθρώπων, οι οικισμοί
των Αθηνών ήρχισαν να πληθύνονται παραλόγως.
Αποτέλεσμα υπήρξεν η αλματώδης επέκτασις της πόλεως και η δημιουργία
του λεγομένου άστεως, το οποίο κατά τους αρχαιοπλήκτους ιστορικούς
εμεγαλούργησε και περιεβλήθη την αίγλην της αιωνιότητος.
Επίσκοποι και προεστοί
κατακτητές και στρατηλάτες
επαναστάτες και αστοί
της ιστορίας οι πελάτες.
Αλλά οι αρχαίοι Θεοί, εν τη μερίμνη των δια τα υπόλοιπα πελασγικά
φύλα, απεφάσισαν την βαθμιαία κατάρρευσιν των Αθηνών ως ηγέτιδος
πόλεως και την απαλλαγήν του Ελληνισμού, ως εθνικού πλέον συνόλου,
εκ των κινδύνων του συγκεντρωτισμού. Κατά τους επόμενους μακρούς αιώνας
κατεβλήθησαν αρκεταί προσπάθειαι δια την αναβίωσιν του παλαιού άστεως,
αλλ’ αύται απέβησαν άκαρποι. Ευτυχώς δε, διότι κατά την νεωτέραν και σκληροτέραν δοκιμασίαν
του γένους, η εκ νέου κυριαρχία των Αθηνών θα απεδυνάμωνε τας
κορυφάς και τας πεδιάδας της πελασγικής γης,
αι οποίαι διεμόρφωσαν την οριστικήν φυσιογνωμίαν της φυλής και κατηύγασαν
δι’ ανεσπέρου φωτός τους ομιχλώδεις ορίζοντας της
περιδεούς ανθρωπότητος.
Στο Σούλι και στην Αλαμάνα
κάναμε φως τη συμφορά
θα μας θυμούνται τάχα μάνα
καμιά φορά;
Ματαία ελπίς. Ουδείς τους ενεθυμήθη ως ζωσας αιωνιότητας,
ουδείς τους κατενόησεν εις τας πραγματικάς των διαστάσεις. Και αι
Αθήναι, καταστάσαι πρωτεύουσα νεοπαγούς κράτους, ήρχισαν να
προετοιμάζονται δια την εκ νέου απορρόφησιν της ικμάδος του έθνους.
Αλλά η προγονική κληρονομία δεν είχεν εξ ολοκλήρου σπαταληθή και
οι μεταγενέστεροι αδελφοί του μικρού Χορμόπουλου, εκ των Ηπειρωτικών
ορέων και εξ όλων των στενωπών της αθανάτου πατρίδος, διέπλευσαν την
Αχερουσίαν της μοίρας των με την γαλήνην του μαρτυρίου και της θυσίας.
Και τα βαρβαρικά έθνη ηπόρησαν και κατ’ ιδίαν εκάγχασαν ακριβώς όπως
αι Αθήναι.
Χτυπάτε της οργής προφήτες
καμπάνα στην Καισιαριανή
νά `ρθουν απόψε οι Διστομίτες
νά `ρθουν κι οι Καλαβρυτινοί
με σπαραγμό κι απελπισία
για τη χαμένη τους θυσία.
Άραγε είναι αληθές ότι η θυσία των απέβη επί ματαίω;
Ουδείς δύναται να αποφανθή μετά βεβαιότητος και ουδείς δύναται να
προεξοφλήση το μέλλον διότι η ιστορία των ανθρώπων είμαι μία
συνεχής παλινδρόμησις. Αλλά με την διαρκώς ογκούμενην υπερτροφίαν της
Αττικής αι προοπτικαί διαγράφονται σκοτειναί. Οι αρχαίοι Θεοί δεν
υπάρχουν πλέον δια να δώσουν την λύσιν, και ούτω, θάττον η βράδυον,
αι Αθήναι θα συγκεντρώσουν εις τους κόλπους των και θα εξαφανίσουν δια
παντός την Ελληνικήν αρετήν, ως ο Κρόνος εις το απώτατον παρελθόν
κατέτρωγε τα ίδια αυτού τέκνα ή ως ο Ήλιος εις το απώτατον μέλλον θα
συγκεντρώσει εις τας αγκάλας του τους πλανήτας του
και θα καταβροχθίσει αυτούς!
Γένοιτο! και εις τους αιώνας των αιώνων αμήν.
Πότε θ’ ανθίσουνε τούτοι οι τόποι;
Πότε θα `ρθούνε κανούργιοι ανθρώποι
να συνοδεύσουνε την βλακεία
στην τελευταία της κατοικία;
| |
Lyrics: Nikos Ykatsos
Musica: Manos Hatzidakis
Prima esecuzione: Mikis Theodorakis
In quel tempo il ramo più vigoroso della quercia pelasgica
si estendeva su tre insediamenti intorno al mistico Scoglio dell'Acropoli.
Ma dopo i drammatici avvenimenti della Mesopotamia i quali condussero
alla cacciata di Adamo ed Eva dalla vallata del Tigri
e sconvolsero le menti degli uomini, gli insediamenti
di Atene cominciarono a popolarsi in modo sconsiderato.
Conseguenza ne fu un balzo dell'espansione della città e la realizzazione
della sopraddetta rocca, la quale, secondo gli storici fanatici dell'antichità,
realizzò grandi opere e si avvolse di gloria eterna.
Vescovi e notabili
signori e condottieri
rivoluzionari e borghesi
i clienti della storia.
Ma gli antichi dei, studiosi delle rimanenti stirpi
pelasgiche, deliberarono di far rovinosamente cadere Atene come città
egemone, e di sottrarre l'Ellenismo*, oramai fattosi consorzio di popoli,
ai pericoli dell'accentramento. Nei lunghi secoli che seguirono
si produssero alquanti conati per far rivivere la vecchia città,
ma essi si arenarono infruttuosamente. E fu un bene, poiché nella nuova e più dura peripezia
la rinnovata preminenza di Atene avrebbe stremato
le alture e le pianure della terra pelasgica,
le quali trasformarono l' immutabile fisionomia della tribù e inondarono
d'inestinguibile luce i brumosi orizzonti
della trepida umanità.
Nel Suli e sull'Alamana**
della sventura facemmo luce.
Si ricorderanno buon dio di noi
una volta o l'altra?
Vana speranza. Nessuno di loro fu ricordato per essere vivo nei secoli,
nessuno si sentì collocato nella sua reale dimensione.
E Atene, che si poneva come capitale del novello Stato, cominciò
a prepararsi al rinnovato respiro vitale della nazione.
Ma l'avita eredità non era stata punto sperperata ed
i novissimi fratelli di Mikròs Chormopulos***,
dai monti dell'Epiro e da tutte le gole della patria immortale navigarono
la palude Acherusia del loro fato con la serenità del martirio e del sagrifizio.
E le nazioni barbariche si fecero avanti e risero tra di loro - esattamente come
Atene.
Suonate profeti della collera
la campana a Kessarianì****
che venga stasera la gente di Distomo*****
che vengano quelli di Calavrita*****
con strazio e disperazione
per il loro inutile sacrificio.
E' dunque vero che il loro sacrificio si consumò invano?
Nessuno lo può sostenere con certezza e nessuno può
ipotecare il futuro, poiché la storia dell'uomo è
un incessante ricorso. Ma, con la tumorale superfetazione
dell'Attica, le previsioni si delineano oscure. Gli antichi dei
non sono più qui a offrirci una soluzione e così, presto o tardi,
Atene si ammasserà sui suoi golfi e farà scomparire
per sempre la virtù greca, come Crono nella notte dei tempi
divorava i suoi stessi figli e come Elio nel più remoto futuro
attirerà nel suo abbraccio i pianeti
e insaziabile li ingoierà.
E sia ! E nei secoli dei secoli, amen.
Quando fioriranno queste plaghe ?
Quando verranno uomini nuovi
ad accompagnare l'imbecillità
alla sua ultima dimora ?
| | | | * Ellenismo: il termine è oggi usato per indicare l'insieme dei Greci, in patria e nella diaspora.
** Suli, sub regione dell'Epiro- Alamana, fiume (oggi Sperchéo) della Grecia continentale: nomi sacri della lotta per la liberazione dal dominio Turco.
*** Mikròs Chormopoulos, originario degli Agrafa, combattè in Epiro contro gli Ottomani con Francesco Morosini alla fine del XVII sec.
****Kessarianì: il bel complesso monastico ateniese, per salire all'Imetto, e il quartiere ateniese sottostante, che fu teatro di un sanguinoso rastrellamento tedesco.
*****Distomo, Calavrita: città martiri della ferocia nazista. |  Gian Piero Testa, Gian Piero Testa © 11-08-2007 @ 07:50 |
Πρέπει να συνδεθείς για να μπορείς να καταχωρίσεις σχόλιο
|
|
|
