Μιχάλης Κακογιάννης Δημιουργός: daponte, Σταύρος Λεμεσσός 11 Ιουνίου 1921 - Αθήνα 25 Ιουλίου 2011 Εκτύπωση από: http://www.stixoi.info "Eγώ κρατάω τα μάτια μου ανοιχτά κι εμπνέομαι είτε από έργα κλασικά που είναι σύντροφοι της ζωής μου ή από γεγονότα ζωντανά της επικαιρότητας. Δεν υπάρχει μία ενιαία γραφή [στο έργο μου], διότι εγώ προσπαθώ να μη σερβίρω τα έντερά μου στον κόσμο. Υπάρχουν σκηνοθέτες που έχουν μια μυωπική αντίληψη του κόσμου κι αυτήν σερβίρουν κατ' επανάληψη. Κάθε φορά που κάνω ταινία έχω ερέθισμα. Δεν κάνω ταινίες για να τις προσθέσω στο βιογραφικό μου. Αυτό νομίζω ότι βγαίνει σαφώς από την αρχή της καριέρας μου. Και με τη Στέλλα βγαίνει ο φεμινισμός και το Κορίτσι με τα μαύρα δείχνει την καταπίεση στην επαρχία, οι τραγωδίες πάλι είναι πάντα σύγχρονες. Όλες οι ταινίες που σκηνοθέτησα είχαν και έχουν αντίκρισμα στην πραγματικότητα. Και βέβαια, επειδή σέβομαι τρομερά τους μεγάλους συγγραφείς, είναι τιμή μου να συνεργάζομαι μαζί τους. Και με τον Ευριπίδη συνεργάσθηκα και συχνά συνεργάζομαι με τον Σαίξπηρ, γιατί ανεβάζω έργα του στο θέατρο"[/align][align=right][I]
- Ενας από τους ελάχιστους ανθρώπους του ελληνικού πολιτισμού, που υπήρξε πραγματικά διεθνής, ήταν ο Μιχάλης Κακογιάννης.Είχε γεννηθεί στην Κύπρο, αλλά όπως έλεγε ο ίδιος αυτοπροσδιοριζόταν ως φιλέλλην και είναι από τους εξαιρετικά ολιγάριθμους καλλιτέχνες, που έκαναν διεθνή καριέρα με ελληνικές ιστορίες και ελληνικά θέματα. Είναι εκείνος που έκανε γνωστό στο ευρύ κοινό το όνομα του Νίκου Καζαντζάκη, που ταύτισε την έννοια του Ελληνα με το όνομα του Ζορμπά, που διασκεύασε για τον κινηματογράφο τις τραγωδίες του Eυριπίδη.[B]
-Το 1947, ξεκίνησε την καριέρα του στο Θέατρο της Αγγλίας ως ηθοποιός, γρήγορα όμως τον κέρδισε η σκηνοθεσία και το 1953 ήρθε στην Ελλάδα. Το 1954, με την κινηματογραφική ταινία «Κυριακάτικο ξύπνημα», ο Μιχάλης Κακογιάννης έκανε την αρχή της διεθνούς σκηνοθετικής του καριέρας. Η «Στέλλα», το «Κορίτσι με τα μαύρα», το «Τελευταίο ψέμα» η τριλογία του: «Ηλέκτρα», «Τρωάδες» και «Ιφιγένεια» και ο "Αλέξης Ζορμπάς" είναι μερικές μόνο από τις ταινίες του που διαγωνίστηκαν και προβλήθηκαν στα εγκυρότερα φεστιβάλ παγκοσμίως και απέσπασαν πολλά βραβεία και τιμητικές διακρίσεις. Στις ταινίες του συνεργάστηκε με μεγάλους Έλληνες ηθοποιούς, αλλά και με γνωστούς και καταξιωμένους ηθοποιούς της Αμερικής και της Ευρώπης.
Πέρα από τη σκηνοθεσία στον κινηματογράφο, σε εγχώριες αλλά και διεθνείς συμπαραγωγές, ο Μιχάλης Κακογιάννης έχει επίσης σκηνοθετήσει πολλές θεατρικές παραστάσεις και παραστάσεις όπερας στην Ελλάδα, τις Η.Π.Α., τη Γαλλία και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Έχει, επίσης, γράψει και έχουν εκδοθεί σενάρια και μεταφράσεις κινηματογραφικών και θεατρικών έργων, ενώ έχει γράψει και στίχους γνωστών ελληνικών τραγουδιών.
Αξιοσημείωτο είναι το ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους που γύρισε στη μαρτυρική Κύπρο σχετικά με τη βίαιη τουρκική εισβολή "Αττίλα '74". Με θάρρος και υπομονή, κατόρθωσε να αποτυπώσει όλα σχεδόν τα γεγονότα που οδήγησαν στην τραγωδία της Κύπρου. Με συνεντεύξεις από ανθρώπους όπως τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, το Νίκο Σαμψών και άλλους ηγετικούς και μη παράγοντες, όπως και από πλήθος αστέγων και βασανισμένων, εξιστόρησε σχεδόν από την αρχή τα πάθη του Ελληνοκυπριακού λαού, όπως και την τροπή που πήρε η τουρκική εισβολή μετά την επιβολή του πραξικοπήματος στο νησί και την εκδίωξη του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου από τα ηνία της Κυπριακής κυβέρνησης. Το ντοκιμαντέρ "Αττίλα '74" βραβεύθηκε στη Φλωρεντία ως το καλύτερο Ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους για το έτος 1974.[/B]
-Ο Μιχάλης Κακογιάννης έχει γράψει, μεταξύ άλλων, τους στίχους από δύο πολύ γνωστά ελληνικά τραγούδια: το «Αγάπη που ‘γινες δίκοπο μαχαίρι» (συνθέτης: Μάνος Χατζιδάκις, τραγούδι: Μελίνα Μερκούρη) και το «Εφτά τραγούδια θα σου πω» (συνθέτης: Μάνος Χατζιδάκις, τραγούδι: Μελίνα Μερκούρη) που ακούστηκαν για πρώτη φορά το 1955 στην ταινία του «Στέλλα».
-Το κινηματογραφικό σύμπαν του Μιχάλη Κακογιάννη συντίθεται από μύθους, κυρίως εξαγώγιμους. Η «Στέλλα», ο «Αλέξης Ζορμπάς», ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Μίκης Θεοδωράκης, η Ελλάδα. Από τις 15 ταινίες της φιλμογραφίας του μόνον τρεις γυρίστηκαν εκτός Ελλάδος. Η εικόνα της χώρας που πρόβαλλε, τόσο το αστικό τοπίο της όσο και η ύπαιθρος, μέσα από την ιστορία, την ανθρωπογεωγραφία, τη λογοτεχνία της, τροφοδότησε για δύο τουλάχιστον δεκαετίες τους ξένους επισκέπτες και τον ξένο Τύπο. Δεν είναι τυχαίο ότι οι περισσότερες νεκρολογίες των αγγλικών και αμερικανικών εφημερίδων εστιάζουν στον «Ζορμπά». Δεν είναι μόνο ο Αντονι Κουίν και τα τρία Οσκαρ. Η ταινία αυτή γυρισμένη σε ένα κρητικό χωριό και η «Στέλλα» περιορισμένη στο κέντρο της πόλης, στην Πλάκα, έγιναν το σήμα κατατεθέν ενός λαού. Ο τρόπος που συστήθηκαν, κινηματογραφικά, οι Ελληνες στο εξωτερικό. Ο Μιχάλης Κακογιάννης ήταν διεθνής γιατί ήταν, κατ' αρχάς, τοπικός. Δεν μιμήθηκε, δεν αντέγραψε, δε νόθευσε. Σεβάστηκε το χρώμα, ίσως και τον εξωτισμό της εποχής. Εβγαλε την τραγωδία από την απολιθωμένη σχέση της με τη σχολική παράδοση. Την έκανε οικεία, σαρκική, χοϊκή, σκοτεινή, μεγαλόπρεπη. Ισορρόπησε ανάμεσα στη χαρά της ζωής και στον τρόμο, ανάμεσα στον έρωτα και στην αθλιότητα. «Λαός ελληνικός, λαός βασιλιάς, λαός απελπισμένος», έλεγε ο Πολ Ελιάρ. Και ο Μιχάλης Κακογιάννης ύμνησε αυτόν τον λαό μέσα από τις αντιφάσεις του.[B]
Έργο του Μιχάλη Κακογιάννη είναι και ο νυχτερινός φωτισμός των μνημείων της Ακροπόλεως, τον οποίο εκείνος πρώτος οραματίσθηκε και για την επίτευξη του οποίου ίδρυσε το σύλλογο «Οι Φίλοι της Αθήνας», εξασφαλίζοντας τις υπηρεσίες του διάσημου Γάλλου φωτιστή Pierre Bideau και αναλαμβάνοντας τη χρηματοδότηση όλων των απαραίτητων μελετών.
[B] Δημοσίευση στο stixoi.info: 25-07-2012 | |