Requiem æternam Δημιουργός: daponte, Σταύρος Lacrimosa dies illa... Εκτύπωση από: http://www.stixoi.info -Τα ξημερώματα της 5ης Δεκεμβριου 1791 σε ένα μικρο σπιτι στον αριθμό 8 της Rauhensteingasse στην Βιεννη κοντα στον Καθεδρικό του Αγιου Στεφανου, μια από τις μεγαλυτερες μορφες στην ιστορια της μουσικης, ο Βολφγκανγκ Αμαντεους Μοτσαρτ, πεθανε δυο περιπου μηνες πριν συμπληρωσει τα 36 χρονια του. Στο πιστοποιητικο θανατου που κατετεθη στα αρχεια της εκκλησιας του αγιου Στεφανου, οπου ετάφη δυο μερες αργοτερα με κηδεια απορου, αιτια θανατου αναφερεται εμπυρετος πορφυρα (hitzigen Frieselfieber).
-Θα αφήσει ανολοκλήρωτη την τελευταία του μεγάλη σύνθεση: μερικούς μήνες νωρίτερα (Ιούλιος 1791) ένας μυστηριώδης μασκοφορεμένος αγγελιοφόρος είχε πλησιάσει τον Μότσαρτ και του είχε παραγγείλει εκ μέρους ενός ανώνυμου εντολοδόχου τη σύνθεση ενός Ρέκβιεμ(=η νεκρώσιμη ακολουθία των καθολικών) , προκαταβάλλοντας του ένα σημαντικό ποσό (100 δουκάτα). Ο Μότσαρτ , όντας ευρισκόμενος σε οικτρή οικονομική κατάσταση, δέχθηκε την παραγγελία παρά το γεγονός ότι ήταν ήδη επιφορτισμένος με τη σύνθεση δύο οπερών: "ο Μαγικός Αυλός"(παραγγελία για το θέατρο του φίλου του Εμμάνουελ Σικανέντερ) και " Η Μεγαλοψυχία του Τίτου" (παραγγελία του Εθνικού Θεάτρου της Πράγας για τον εορτασμό της ενθρόνισης του Λεοπόλδου Β' ως Βασιλιά της Βοημίας) και επιδόθηκε με ζήλο στη σύνθεση αυτού του απαιτητικού θρησκευτικού έργου.
-Ο Μότσαρτ, όντας σοβαρά άρρωστος, είδε τον μαυροφορεμένο απεσταλμένο και τον θεώρησε ως προάγγελο του δικού του θανάτου. Έτσι, άρχισε να συνθέτει το Ρέκβιεμ πιστεύοντας πως ήταν το κύκνειο άσμα του, η δική του νεκρώσιμη ακολουθία. Το αποτέλεσμα ήταν να συνθέσει ένα έργο απαράμιλλης ομορφιάς που για πολλούς αποτελεί και το καλύτερό του. Ένα έργο που ο Θάνατος παρουσιάζεται ως σκληρός, αδυσώπητος, εχθρός της ανθρωπότητας αλλά παράλληλα εκφράζεται και η πίστη ότι ο θάνατος είναι ένα πέρασμα σε μια άλλη ζωή, καλύτερη από την παρούσα. Με λίγα λόγια, μέσα από τη μουσική εκφράζονται όλες οι σκέψεις των ανθρώπων για το θάνατο.
Ο Μότσαρτ ήταν σε όλη του τη ζωή ένας ευσεβής καθολικός και μας έχει αφήσει πλήθος έργων εκκλησιαστικής μουσικής.
-Η ψυχολογική του κατάσταση χειροτέρευε παράλληλα με την επιδείνωση της σωματικής του κατάστασης: η υγεία του Μότσαρτ είχε επιβαρυνθεί σημαντικά ήδη από την παιδική του ηλικία , κατά τη διάρκεια των πολυάριθμων ταξιδιών του σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες , υπέφερε συχνά από σοβαρές εμπύρετες λοιμώξεις που τον κρατούσαν στο κρεβάτι για εβδομάδες.(μεταξύ των οποίων αμυγδαλίτιδα, βρογχίτιδα, πνευμονία, ανεμοβλογιά, τυφοειδής πυρετός, ρευματικός πυρετός). Σύμφωνα με τους βιογράφους του "η όψη του ήταν ωχρή και η έκφραση του θλιμμένη αλλά δεν παρέλειπε να αστειεύεται με τους φίλους του".
- Λίγο πριν το θάνατο του και ενώ όπως μας παραδίδει ο επτάχρονος τότε γιος του Καρλ Τόμας "...λίγες μέρες προτού πεθάνει ολόκληρο το σώμα του ήταν τόσο πρησμένο που του ήταν αδύνατο να κάνει την παραμικρή κίνηση..." , ο Μότσαρτ συνέχιζε να συνθέτει, να υπαγορεύει μέρη του έργου και να προβάρει με τους φίλους του τραγουδιστές τα ήδη τελειωμένα μέρη: ο Θάνατος θα τον βρει έχοντας προλάβει να ολοκληρώσει τα πρώτα οκτώ μέτρα του Lacrimosa ( τελευταία φράση: τούτη η μέρα δακρύων και θλίψης)
- Η πιθανότερη αιτία θανάτου του ήταν ο ρευματικός πυρετός που οφείλεται σε στρεπτόκοκκο και προκάλεσε βαριά νφρική βλάβη
- Ο τελευταίος πιστός μαθητης του Μότσαρτ, Φραντς Ξαβιέ Σουσμάγιερ, θα αναλάβει να ολοκληρώσει τη σύνθεση του Ρέκβιεμ και να το παραδώσει μερικούς μήνες μετά.
-Μετά το θάνατο του συνθέτη αποκαλύφθηκε ότι ο ανώνυμος εντολέας ήταν ο κόμης Βάλσεγκ , εύπορος αριστοκράτης και ερασιτέχνης μουσικός , ο οποίος ήθελε να παρουσιάσει το Ρέκβιεμ ως δική του σύνθεση και να το αφιερώσει στη μνήμη της πρόσφατα χαμένης συζύγου του. Έτσι και έπραξε δύο χρόνια αργότερα διευθύνοντας το έργο ο ίδιος. Ο μαυροντυμένος αγγελιοφόρος ήταν ο υπηρέτης του κόμη.
-Πολλοι μεταγενεστεροι μελετητες ασχοληθηκαν με την εντοπιση της αιτιας θανατου του Μοτσαρτ, στηριζομενοι στις περιγραφες των συμπτωματων και σημειων που αναφερονται σε σημειωσεις των θεραποντων γιατρων αλλα κυριως στις βιογραφιες του συνθετη και στα απομνημονευματα συγγενων και φιλων του. Παραληλλα υπηρξαν πολλες, μυθιστορηματικες επι το πλειστον, εκδοχες που απεδωσαν το θανατο του Μοτσαρτ σε δηλητηριαση (βασιζόμενοι σε έμμονες ιδέες από τις οποίες κατατρυχόταν ο Μότσαρτ προς το τέλος της ζωής του)με τις υποψίες ενοχης να βαραινουν κυκλους της Μασονικης στοας της Βιεννης, της οποιας και ο Μοτσαρτ ηταν μελος, και κυριως τον σύγχρονο του και θεωρούμενο ως ανταγωνιστή του, συνθετη Αντονιο Σαλιερι. Αν και συνετέλεσαν στην παραγωγή εξαιρετικών λογοτεχνημάτων και κινηματογραφικών ταινιών , τέτοιες απόψεις κρίνονται σήμερα ως αβάσιμες.
Τα μέρη του Ρέκβιεμ:
I. Introitus: Requiem aeternam
II. Kyrie eleison
III. Sequentia
Dies irae
Tuba mirum
Rex tremendae majestatis
Recordare, Jesu pie
Confutatis maledictis
Lacrimosa dies illa
IV. Offertorium:
Domine Jesu Christe
Versus: Hostias et preces
V. Sanctus:
Sanctus Dominus Deus Sabaoth
Benedictus
VI. Agnus Dei
VII. Communio:
Lux aeterna
http://youtu.be/sPlhKP0nZII [/B][I] Δημοσίευση στο stixoi.info: 06-12-2012 | |