Συνωμοσία κατά της ποίησης Δημιουργός: kotsani, Γιώργος Σοϊλεμεζίδης Καλημέρα σε όλους! Για την ποίηση βρε γ...! Εκτύπωση από: http://www.stixoi.info Συνωμοσία κατά της ποίησης
ή
Πρόταση στην ΕΡΤ
ή
Η βουλή των ποιητών
Την ιδέα την οποία θέλω να προωθήσω είναι ιδέα ενός πολίτη, ενός ποιητή και μεταφραστή που αγαπάει την πατρίδα του και θέλει στην δύσκολη στιγμή να συμβάλει…. Πάρα πολύ θα ήθελα να είμαι πειστικός και για αυτό θα καλέσω σε βοήθεια μερικά αποφθέγματα:
Γιατί κανένας στίχος σήμερα δεν ανατρέπει καθεστώτα
Κανένας στίχος δεν κινητοποιεί τις μάζες;
Τ. Πατρίκιος
Ποίηση: η πιο μεγαλοπρεπή ενδυμασία στην οποία μπορεί να ντύνεται οι ανθρώπινη σκέψη.
Α. Λαμαρτήν
Ο Θεός έπλασε τον κόσμο μας, οι ποιητές τον διορθώνουν.
Ο. Ουάιλντ
Ένα αριστερό καθεστώς δίνει δουλειά στους ποιητές, ένα δεξιό τους δίνει έμπνευση.
Δ. Κούρτοβικ
Κατανοώ τι ήθελε να πει ο αγαπητός ποιητής Τίτος Πατρίκιος, αλλά… Είμαι σίγουρος ότι και αυτός γνωρίζει την αόρατη, βαθειά δύναμη της ποίησης και η ερώτηση του είναι ρητορική.
Μάλιστα, ο κοσμάκης βλέπει την ορατή, αλλά ρηχή δύναμη της πολιτικής. Είναι, δυστυχώς πολύ λεπτό το στρώμα της κοινωνίας που διαβάζει και γράφει ποίηση, αλλά η αόρατη επιρροή του πάνω στην ζωή της κοινωνίας είναι δυσανάλογα (ναι! χωρίς εισαγωγές) μεγάλη. Πιστεύω πως αυτό έδειξαν οι προηγούμενες βουλευτικές εκλογές. Πιστεύω πως τον κόσμο κινητοποίησαν τα αισθήματα της αξιοπρέπειας, της υπερηφάνειας, ακόμη και της οργής ενάντια στην αδικία. Πιστεύω πως αυτά τα αισθήματα τις εμφύτευσε η καλή λογοτεχνία και βασικά η ποίηση. Οι πολιτικάντηδες της Ευρώπης ήταν σίγουροι πως καταπατώντας την αξιοπρέπεια ενός λαού θα μας υποτάξουν με την «δύναμη» του χρήματος. Αυτοί οι άνθρωποι την ποίηση αγνοούν και ταυτόχρονα φοβούνται την Ποίηση.
Μήπως ήρθε ο καιρός να ανασταίνουμε την ποίηση;
Όταν το κράτος έκλεισε την ΕΡΤ, ήμουν σύμφωνος με αυτή την απόφαση, γιατί η διαφορά μεταξύ των ιδιωτικών καναλιών και της δημόσιας τηλεόρασης ήταν αόρατη. Και οι μεν και οι δε κυνηγούσαν το κέρδος. Οι σύγχρονοι πολιτικοί έχουν εντελώς ανάποδη αντίληψη για την έννοια «κέρδος», πολλές φορές τη ζημιά που προκαλούν βαφτίζουν ως κέρδος.
Δεν θυμάμαι ποιανού είναι τα λόγια που καρφώθηκαν στην μνήμη μου εδώ και πολλά χρόνια πριν: «Η ποίηση είναι παραγωγική δύναμη». Μήπως πράγματι φέρνει πλούτο; Και αυτό το πλούτο έχει διαφορετική φύση από το χρήμα;
Μήπως έχει νόημα η γνώμη ότι η Ποίηση δεν πρόκειται να δώσει στον άνθρωπο εκείνη την δύναμη την οποία μπορεί να δώσει το χρήμα, αφού η Ποίηση θεωρεί αυτήν την δύναμη… αδυναμία;
Μάλωσα με τον εαυτό μου όταν διάβασα τη φράση του Ντίνου Χριστιανόπουλου: «Νομίζω ότι η καλύτερη επικοινωνία με την ποίηση είναι να διαβάζουμε τα ποιήματα στο σπίτι μας, με το μάτι, και σε ώρα που νιώθουμε ανάγκη». Ήταν σαν να πήρε από το στόμα μου την δική μου σκέψη, την δική μου πεποίθηση. Κι όμως… είμαι σίγουρος πως ο κόσμος χρειάζεται ένα ελαφρό σπρώξιμο προς την ποίηση. Αυτή η ώθηση μπορεί να είναι εκπομπή στην τηλεόραση της νέας ΕΡΤ για την ποίηση, τουλάχιστον μια φορά τη βδομάδα. Αρκεί να γίνει ένα Ελεύθερο βήμα των ποιητών. Κατανοώ πως είναι πολύ δύσκολο το εγχείρημα.
Στην ζωγραφική το «Μαύρο τετράγωνο» του Κ. Μαλέβιτς ίσως έχει την επαναστατική και ανατρεπτική του αξία, αλλά όταν στην ποίηση το χώρο κατακλείνουν τα αμέτρητα «Μαύρα τετράγωνα» η εικόνα φέρνει θλίψη. Ο ποιητής Β. Σολοούχιν είπε: «Το ποίημα μπορεί να μην έχει μέτρο, το ποίημα μπορεί να μην έχει ρίμα, το ποίημα μπορεί να μην έχει νόημα, όμως, για όνομα του Θεού, όχι και όλα μαζί σ' ένα ποίημα». Εγώ θα πω: Για όνομα του Θεού! Βεβαίως, ο «σουπρεματισμός» στην ποίηση δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο, είναι παγκόσμια ασθένεια της τέχνης. Και νομίζω πως το φαινόμενο έχει δυο εξηγήσεις.
Η μία προέρχεται από την ανθρώπινη αδυναμία την οποία με μοναδικό τρόπο περιέγραψε ο Τολστόι:
«Μερικά «έργα» της ζωγραφικής, μουσικής και της λογοτεχνίας πολύ αρέσουν στους σύγχρονους, συγκεκριμένα και ακριβώς για αυτό το λόγο που είναι σαν παραλήρημα ενός αρρωστημένου μυαλού. Είναι κάτι σαν γρίφος, η λύση του οποίου αποτελεί μια ευχάριστη ασχολία και ταυτόχρονα θεωρείται σαν γνώρισμα του εκλεπτυσμένου μυαλού.
Δυστυχώς μερικοί αδέξιοι καλλιτέχνες, αλλά επιτήδειοι απατεώνες κατανόησαν και εκμεταλλεύτηκαν αυτήν την ανθρώπινη αδυναμία να φαίνονται εξυπνότεροι απ' αυτό που είναι στην πραγματικότητα, δηλαδή "θαυμάζουν" εκείνο που ούτε κατάλαβαν τις καλλιτεχνικές αξίες του, ούτε το ανθρώπινο νόημά του και ούτε τους άρεσε αληθινά.
Κάποιοι απ' αυτούς τους καλλιτέχνες αξιώθηκαν και με τα πιο μεγάλα βραβεία της ανθρώπινης Υποκρισίας
Ιδού το Μεγαλείο της Υποκρισίας!
Μια επιτροπή Υποκριτών ματσωμένων με εκατομμύρια βραβεύουν με χρήμα (που είναι ο πιο θανάσιμος εχθρός της αληθινής Τέχνης) τους άλλους Υποκριτές που εργάσθηκαν όχι για να δημιουργήσουν κάτι που θα θαυμάζουν εκατομμύρια ανθρώπων, κάτι που θα προκαλούσε αισθήματα και σκέψεις, αλλά δούλεψαν για ένα σχετικά μικρό, όμως «εκλεκτό κοινό».
Και από μένα, συμπληρώνοντας τον Τολστόι, για τον «θανάσιμο εχθρό»: Κανένας λογοτέχνης μετά από το βραβείο Νόμπελ δεν έγραψε κάτι αξιόλογο.
Πολύ πάνω στο θέμα μας είναι και οι σκέψεις του Ρώσου συγγραφέα Β. Πελέβιν:
«Θλιβερή είναι η μοίρα όλων των τεχνών μέσα σ' εκείνο το στενό αδιέξοδο που μας σέρνει το τρένο της Ιστορίας.
Τι περιμένει την ποίηση; Θ' αναγκαστεί να καταφεύγει σε διάφορα πρόστυχα κόλπα, για να διατηρήσει το ενδιαφέρον για τον εαυτό της.
Οι ποιητές, για ν' αρέσουν στον κόσμο θα διαδίδουν φήμες για τον εαυτό τους ότι είναι νεκρόφιλοι ή θα κάνουν επίδειξη των ειδικών ικανοτήτων τους, π. χ.: θα απαγγείλουν τους στίχους τους με τον πισινό τους ή γυμνοί.
Γιατί τα «κατορθώματα» του πολιτισμού οπωσδήποτε τραβούν από πίσω τους μια αποπνικτική ατμόσφαιρα έλλειψης πνευματικότητας;
Γιατί στην επιφάνεια βγαίνει ο χυδαίος όχλος και αναγκάζει όλους να ζουν με τους δικούς του άτιμους και αισχρούς νόμους;»
Τις απαντήσεις εύκολα μπορεί να βρει ο καθένας …
Η δεύτερη εξήγηση είναι η μητέρα της πρώτης και είναι απλή: Από τον καιρό των τρωγλοδυτών η δύναμη έχει υποτάξει τον λόγο.
Πότε η ασύδοτη εξουσία και η παλιοκοινωνία πήγανε καλά με τους ποιητές (εννοώ τους αληθινούς); Η ιστορία μαρτυρεί… Ποτέ!
Τους περισσότερους «αυτοκτόνησαν».
Τώρα οι πολιτικάντηδες βρήκαν πιο μοντέρνους τρόπους εξόντωσης των ποιητών. Ας αρχίσουμε από εκδότες.
Για να μην γενικεύουμε: υπάρχουν εκδότες και Εκδότες. Οι εκδότες είναι πωρωμένοι με το χρήμα και φορώντας παρωπίδες ψάχνουν «ονόματα» ή στιχοπλόκους με λεφτά. Μερικοί εκδότες χωρίς καμιά ντροπή στέλνουν πίσω στους ποιητές τα γραπτά τους χωρίς να ανοίγουν το φάκελο, οι άλλοι (οι χειρότεροι) ούτε απαντάνε… (προσωπική εμπειρία).
Ξεφυλλίστε τα πιο γνωστά λογοτεχνικά περιοδικά με ποίηση και θα δείτε μια παρδαλή εικόνα: Υπάρχουν αξιόλογα άρθρα βασικά για τους παλιούς ποιητές και ουκ ολίγα ποιήματα σύγχρονων στιχουργών. Η «πολιτική» των εκδοτών είναι κουτοπόνηρη: Τυπώνουν τέτοια «δημιουργήματα» ώστε να «πείθουν» τους ματαιόδοξους ότι άνετα και αυτοί μπορούν να γίνονται ποιητές και ταυτόχρονα κάνοντάς τους… συνδρομητές.
Βεβαίως οργανώνονται και ποιητικοί διαγωνισμοί, όπου συνήθως συμβαίνει το εξής: Ή οι διαγωνιζόμενοι γνωρίζοντας τους όρους του παιχνιδιού (αφού πολλές φορές είδαν τα βραβευμένα έργα) στέλνουν ποιήματα του «μπουντουάρ» ή οι οργανωτές με την μεγάλη «εμπειρία» διαλέγουν τα κατάλληλα.
Στους ποιητές άφησαν τα καφενεία, τις ταβέρνες, κάπου κάπου και κάποιες αίθουσες.
Ήρθε το Ιντερνέτ και τα πράγματα λίγο άλλαξαν προς το καλύτερο, οι ποιητές βρήκαν πιο ευρύχωρο μέρος, εννοώ τα σάϊτ (σαν το stixoi.info) που διαβάζουν ο ένας τον άλλον και σχολιάζουν τα ποιήματα, παίρνοντας πάνω τους τον ρόλο του κριτικού ποίησης. Εδώ στην Ελλάδα μας ούτε υπάρχει τέτοιου είδους δραστηριότητα, και αν υπάρχει, ούτε ακούγεται, ούτε φαίνεται.
Από τα χέρια (βεβαίως και από τα μάτια και την ψυχή μου) πέρασαν πολλές ποιητικές συλλογές. Πολύ συχνά αυτό που ένιωθα ήταν η απογοήτευση. Την χαρά και την ικανοποίηση βρήκα μπαίνοντας στο stixoi.info. Εδώ θα βρείτε και αρχάριους και τους μαέστρο που συνήθως κρύβονται κάτω από το ψευδώνυμο. Μέσα στα εφτά χρόνια που τακτικά ανοίγω την αγαπημένη μου ιστοσελίδα βρήκα εκατοντάδες ποιήματα που πίσω τους κρύβονται πολλές δεκάδες αληθινών ποιητών, ήταν τόσοι πολλοί ώστε κατάλαβα ότι, αν θ’ αρχίσω να σχολιάζω και να αλληλογραφώ με όλους που μου αρέσουν θα χάσω τον δικό μου στόχο.
Ομολογώ, ήθελα αυτό το γράμμα να το στείλω ως ανοιχτή επιστολή στον νέο μας ηγέτη Αλέξη Τσίπρα. Μα, γιατί όχι!
Αγαπητέ κύριε πρωθυπουργέ! Ελπίζω πως είστε πολιτικός που μπορεί να κάνει υπέρβαση (συγνώμη που χρησιμοποίησα την ορολογία του αντίπαλού σας). Σας παρακαλώ! Να ασχολείστε με την ΕΡΤ, να την κάνετε μια παραγωγική δύναμη και μην ξεχνάτε τους ποιητές. Σας εύχομαι κάθε επιτυχία!
Είμαι μεγάλος εγωιστής και ασκητής, αλλά μεταφράζοντας τη «Φουρτούνα» του αγαπημένου μου Βλαντίμιρ Βισότσκι μου ήρθε η επιθυμία να βγω απ’ το καλούπι μου. Έτσι μου βγήκε η «Συνωμοσία κατά της ποίησης». Θα παραμείνω εγωιστής και ασκητής, όχι μόνο γιατί είναι αργά… αλλά και γιατί το «εγωιστής και ασκητής» είναι η αγαπημένη μου τοποθεσία.
Με σεβασμό και αγάπη προς τον κόσμο,
που διαβάζει και γράφει ποίηση (και μικρή και μεγάλη)
Υ. Γ. Τη «Φουρτούνα» θα κατεβάσω αύριο.
[I] Δημοσίευση στο stixoi.info: 16-02-2015 | |