Σαλιέρι & Μότσαρτ - Μέρος 1ο

Δημιουργός: daponte, Σταύρος

ο παρεξηγημένος άνθρωπος, ο παραγνωρισμένος συνθέτης

Εκτύπωση από: http://www.stixoi.info

[B] Ο Iταλός μουσικός Αντόνιο Σαλιέρι (Antonio Salieri, 18 Αυγούστου 1750 – 7 Μαΐου 1825) είναι λιγότερο γνωστός σήμερα ως συνθέτης, δάσκαλος ή μαέστρος και περισσότερο ως άσπονδος εχθρός —ακόμα και δολοφόνος— της μουσικής διάνοιας που ακούει στο όνομα Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ. Είναι όμως ο Αντόνιο Σαλιέρι ο ημιπαράφρων αντίζηλος που γνωρίσαμε στην κινηματογραφική ταινία του Μίλος Φόρμαν ή υπήρξε απλώς άτυχο θύμα των περιστάσεων και ενός ιστού από μισές αλήθειες και αστήρικτες εικασίες;
- - - - - - - - - - - - - -

Ο Antonio Salieri (1750-1825) ήταν ένας από τους σπουδαιότερους συνθέτες έργων όπερας στο τέλος του 18ου αιώνα. Γεννημένος στο Λενιάνο, πόλη της Βόρειας Ιταλίας, στις 18 Αυγούστου 1750, ο Αντόνιο Σαλιέρι βρέθηκε στη Βιέννη σε ηλικία 15 ετών, όπου συνάντησε τον μελλοντικό του μέντορα , αυλικό συνθέτη Κρίστοφ Β. Γκλούκ αλλά και τον Αυτοκράτορα Ιωσήφ Β' . Σύντομα εξασφάλισε τη δυνατότητα καριέρας στην αυτοκρατορική αυλή, ενώ η τοποθέτησή του, το 1774, ως αυλικού συνθέτη και μαέστρου της ιταλικής όπερας τον ανέδειξε ως έναν από τους επιδραστικότερους μουσικούς της Ευρώπης.

Τα έργα του, 39 όπερες και εκκλησιαστική μουσική, παίζονταν σε όλη την Ευρώπη, από τη Νεάπολη μέχρι την Κοπεγχάγη, από τη Λισσαβόνα μέχρι τη Μόσχα. Στο Παρίσι τον θεωρούσαν άξιο διάδοχο του Gluck. Η όπερα του Παρισιού πραγματοποίησε με έργα του τις καλύτερες εισπράξεις της εποχής. Για τη γενική αποδοχή του είναι χαρακτηριστικό ότι ο Salieri ήταν δημοφιλής στη Γαλλία πριν, κατά τη διάρκεια αλλά και μετά τη μεγάλη επανάσταση, αρκετό καιρό αφού οι Βουρβόνοι είχαν επανέλθει στο θρόνο.

Στη Βιέννη έφτασε στη θέση του διευθυντή στην «Ιταλική Όπερα» του εθνικού θεάτρου και του διευθυντή της ορχήστρας της αυτοκρατορικής αυλής. Για πολλά χρόνια αποτελούσε κεντρική φυσιογνωμία της μουσικής ζωής της Βιέννης. Δημιούργησε σημαντική περιουσία από τα έσοδα που απέφερε η εργασία του, χρηματοδοτώντας σε μεγαλύτερη ηλικία άπορους μουσικούς της Βιέννης.

Περιζήτητος δάσκαλος, είχε για μαθητές του μεταξύ άλλων τους Μπετόβεν, Σούμπερτ και Λιστ. Ο Salieri ήταν από τους σπουδαιότερους μουσικούς της εποχής του, φυσικά όχι του διαμετρήματος τουMozart, του Haydn ή του Beethoven ...
--------------------------------

Κι όμως, το όνομά του έμεινε στην ιστορία, όχι για τη συνολική παρουσία του στη μουσική ζωή της Ευρώπης, αλλά ως αντίζηλος και προσωπικός εχθρός του Mozart, τον οποίο μάλιστα «δολοφόνησε» με δηλητήριο. Η φήμη αυτή κυκλοφορούσε ήδη όσο ζούσε ο Salieri. Στη Βιέννη διαδόθηκε μάλιστα περί το 1823, αφού ο Salieri εισήχθη με γεροντική άνοια στο νοσοκομείο, ότι ο ίδιος εκμυστηρεύτηκε σε ένα ή δύο νοσοκόμους ότι πριν από 32 χρόνια είχε δολοφονήσει τον Mozart. Το 1830, πέντε χρόνια μετά το θάνατο του Salieri, έγραψε ο Ρώσος ποιητής Αλέξανδρος Πούσκιν ένα δράμα με τίτλο «Mozart και Salieri», αναπαράγοντας σ' αυτό την ιστορία της δολοφονίας. Ο Salieri ρίχνει επί σκηνής δηλητήριο στο ποτήρι του Mozart, από το οποίο αυτός πίνει κρασί. Αργότερα δημοσιεύτηκαν πολλά άρθρα στις εφημερίδες της Ευρώπης και κυκλοφόρησαν βιβλία με αποκλειστικό θέμα τη δολοφονία του Mozart από τον Salieri.

Παρ' όλο που η πεποίθηση αυτή έχει μάλλον απορριφθεί από τους ειδικούς εδώ και πολλά χρόνια, παρέμεινε εδραιωμένη στη συνείδηση του λεγομένου ευρέος κοινού κυρίως χάρη στην πασίγνωστη ταινία του Μίλος Φόρμαν «Αmadeus» (1984) η οποία σάρωσε τα βραβεία - μεταξύ αυτών, και οκτώ Οσκαρ - και πέρα από την κινηματογραφική επηρέασε και τη μουσική σκηνή της εποχής (χαρακτηριστικό παράδειγμα, η μεγάλη επιτυχία του αυστριακού τραγουδιστή Falco «Rock me Amadeus» το 1985).


Το σενάριο του Πίτερ Σάφερ, βασισμένο στο ομότιτλο θεατρικό έργο του ιδίου, στηρίχθηκε με τη σειρά του στην τραγωδία του Πούσκιν «Μότσαρτ και Σαλιέρι» .

Ποιος ήταν, λοιπόν, ο Αντόνιο Σαλιέρι; Ενας σκοτεινός και μοχθηρός τύπος που ζήλευε τόσο τον νεότερο ομότεχνό του με τον οποίο συνυπήρξε δημιουργικά στη Βιέννη στα τέλη του 18ου αιώνα ώστε να φθάσει ακόμη και να τον δηλητηριάσει; Ενας κακός συνθέτης; Μήπως τελικά ήταν ένας αξιόλογος δημιουργός - δάσκαλος, μεταξύ άλλων, του Μπετόβεν, τουΣούμπερτ και του Λιστ - ο οποίος καταδικάστηκε στη λήθη εξαιτίας συγκεκριμένων ιστορικών συνθηκών και ήρθε πλέον η ώρα να τον ανακαλύψουμε εκ νέου; Πώς προέκυψε η πεποίθηση της αντιπαλότητας και κατ' επέκταση της ίντριγκας η οποία, σύμφωνα με τον μύθο, οδήγησε στον θάνατο τον Μότσαρτ;
[/B]



ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ


[align=center][/align][I]

Δημοσίευση στο stixoi.info: 07-05-2016