Γιατί τον σκότωσαν γιατί

Δημιουργός: daponte, Σταύρος

τον γελαστό τον ποιητή αυγούλα στη Γρανάδα

Εκτύπωση από: http://www.stixoi.info

[I][align=left]Το σούρουπο οι Παναγιές
θρηνούν στον ελαιώνα
και του κορμιού του οι πληγές
κατάρες είναι και ντροπές
στον εικοστό αιώνα

[B][align=right]Στις 19 Αυγούστου του 1936 εκτελέστηκε από τους εθνικιστές του Φράνκο ο σπουδαίος Ισπανός ποιητής και θεατρικός συγγραφέας Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα.

Ήταν 38 ετών και η χώρα του βίωνε τις πρώτες μέρες του Εμφυλίου Πολέμου, που κράτησε ως το 1939. Έργα του, όπως το Σπίτι της Μπερνάντα Άλμπα, Γέρμα και Ματωμένος Γάμος έχουν κερδίσει την παγκόσμια αναγνώριση κι έχουν ανέβει επανειλημμένα και στη χώρα μας. Το μείζον ποιητικό του έργο Ρομανθέρο Χιτάνο (Ρομανσέρο Γκιτάνο, όπως είναι γνωστό στα ελληνικά) έχει μεταφρασθεί (εν μέρει) από τον Οδυσσέα Ελύτη και έχει μελοποιηθεί από τον Μίκη Θεοδωράκη.

Ο τάφος του Λόρκα δεν βρέθηκε ποτέ και αποτελεί ένα μυστήριο μέχρι σήμερα. Πολλοί ερευνητές υποθέτουν ότι πρέπει να είναι θαμμένος στον τόπο της εκτέλεσής του στα περίχωρα της Γρανάδας.
Οι μέχρι τώρα ανασκαφές δεν έχουν αποδώσει καρπούς. Στα τέλη του 2008 ο γνωστός Ισπανός δικαστής Μπαλτάθαρ Γκαρθόν άνοιξε το φάκελο Λόρκα και προχώρησε στις αναγκαίες ανακριτικές πράξεις για τη διαλεύκανση της δολοφονίας του

Άλλωστε έχουν αναπτυχθεί κατά καιρούς διάφορες θεωρίες για τα κίνητρα που όπλισαν το χέρι των εκτελεστών του. Η κρατούσα άποψη υποστηρίζει ότι ο Λόρκα δολοφονήθηκε από φαλαγγίτες του Φράνκο, που δεν του συγχώρησαν τη συμπόρευσή του με το κυβερνόν Λαϊκό Μέτωπο (σοσιαλιστές, κομμουνιστές, αναρχικοί).
Στον αντίποδα, έχει διατυπωθεί η θεωρία ότι τα κίνητρα της εκτέλεσής του μπορεί να μην ήταν αμιγώς πολιτικά. Η δεδηλωμένη ομοφυλοφιλία του είχε ενοχλήσει πολλούς στη συντηρητική Ανδαλουσία και περισσότερο κάποιους συγγενείς του, που επιζητούσαν ένα τρόπο να ξεπλύνουν το οικογενειακό όνειδος. Όσοι ακολουθούν αυτή τη θεωρία στηρίζουν την άποψή τους και στο γεγονός ότι ο Λόρκα δεν είχε κομματικές συμπάθειες και διατηρούσε φιλίες με πρόσωπα και από τις δύο παρατάξεις, όπως με τον αρχηγό των φαλαγγιτών Χοσέ Αντόνιο Πρίμο ντε Ριβέρα, με τον οποίο συνήθιζε να γευματίζει κάθε Παρασκευή.[/B]

[/alignO Φεδερίκο ντελ Σαγράδο Κοραθόν ντε Χεσούς Γκαρθία Λόρκα (Federico del Sagrado Corazón de Jesús García Lorca, προφέρεται: [feðeˈɾiko ɣarˈθi.a ˈlorka]) (Φουέντε Βακέρος, 5 Ιουνίου 1898 – Βιθνάρ, 19 Αυγούστου 1936), ήταν Ισπανός ποιητής και δραματουργός που ανήκει στη λεγόμενη «γενιά του ’27», ομάδα συγγραφέων που προσέγγισε την ευρωπαϊκή αβάν-γκαρντ με εξαιρετικά αποτελέσματα, ούτως ώστε το πρώτο μισό του 19ου αιώνα να ορίζεται ως «αργυρή εποχή» (edad de plata) της ισπανικής λογοτεχνίας. [/I]( Η Χρυσή εποχή, αντίστοιχα ήταν (Siglo de Oro). όταν εμφανίστηκαν οι σημαντικότεροι συγγραφείς στην ισπανική γλώσσα (όπως οι Γκαρθιλάσο δε λα Βέγα, Μιγέλ ντε Θερβάντες και Φρανθίσκο δε Κεβέδο).)[I]

[B]Ο Γκαρθία Λόρκα, του οποίου το πλήρες όνομα είναι Φεντερίκο ντελ Σαγράδο Κοραθόν ντε Χεσούς Γκαρθία Λόρκα, γεννήθηκε στις 5 Ιουνίου 1898 στο Φουέντε Βακέρος, μικρό χωριό στον νομό Βέγα της περιφέρειας Γρανάδας. Ήταν γιος ενός πλούσιου γαιοκτήμονα, του Φεντερίκο Γκαρθία Ροδρίγες (1859-1945), που στο δεύτερό του γάμο νυμφεύθηκε μια νεαρή και ευαίσθητη δασκάλα, τη Βιθέντα Λόρκα Ρομέρο (1870–1959)[12] γυναίκα με εύθραυστη υγεία, σε βαθμό που να μην θηλάσει η ίδια το γιο της, αλλά μια παραμάνα, η οποία ήταν σύζυγος του επιστάτη[13] του πατέρα του. Παρόλα αυτά, η μητέρα επηρέασε βαθύτατα την καλλιτεχνική εκπαίδευση του γιού της: πράγματι εγκατέλειψε γρήγορα τη διδασκαλία για να αφοσιωθεί στην εκπαίδευση του μικρού Φεντερίκο, στον οποίο μετέδωσε το πάθος της για το πιάνο και τη μουσική.[14][/B]

Τα σημαντικότερα έργα του και οι ελληνικές τους μεταφράσεις
Ποίηση
1931: Divan del Tamarit
Βασίλης Λαλιώτης, εκδόσεις Παρουσία, 2000
1930: Poeta en Nueva York. - «Ποιητής στη Νέα Υόρκη»
Βασίλης Λαλιώτης, εκδόσεις Σμίλη, 1993
Χρίστος Γούδης, εκδόσεις Τραυλός, 2005
1935: Llanto por Ignacio Sánchez Mejías - «Μοιρολόι για τον Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας»
Γιώργος Γεωργούσης, εκδ.Διάττων, 2002
Αργύρης Ευστρατιάδης, εκδ. Ηριδανός, 2006
Γιώργος Γεωργούσης, εκδόσεις Γαβριηλίδης, 2014
1936: Sonetos del amor oscuro - «Σονέτα του σκοτεινού έρωτα»
Σωτήρης Τριβιζάς, εκδόσεις Μικρή Άρκτος, 2004
Μάγια Μαρία-Ρούσσου, εκδ. Ελεγεία, 2008
1928: Romancero gitano - «Τσιγγάνικο τραγουδιστάρι»
Αργύρης Ευστρατιάδης, εκδ. Καστανιώτης, 1998
Οδυσσέας Ελύτης,μουσικές εκδόσεις Ρωμανός, 2000
Κώστας Ε. Τσιρόπουλος, εκδόσεις των Φίλων, 2006
1934: Duente - «Ντουέντε (ομιλία του για την ποίηση)
Ολυμπία Καράγιωργα, εκδ. Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 1998
Γιώργος Γεωργούσης, εκδ. Γαβριηλίδης, 2007
Γιώργος Γεωργούσης, έκδοση του Ινστιτούτου Θερβάντες, 2003
Θεατρικά έργα
1920. El maleficio de la mariposa - Τα Μάγια της Πεταλούδας
Ιουλία Ιατρίδη, εκδ. "Δωδώνη", χχ.
Δημήτρης Τσεκούρας, εκδ. "Σοκόλη", 2011
1922. Los títeres de Cachiporra - Οι Φασουλήδες του Κατσιπόρα
Ιουλία Ιατρίδη, εκδ. "Δωδώνη", χ.χ (με τον τίτλο Δόν Κριστομπίτα και δόνια Ροζίτα)
Ευγενία Δημητροπούλου, εκδ."Οιωνός", 2008
1925. Mariana Pineda - Μαριάνα Πινέδα
Κώστας Ζαρούκας, εκδ. "Γρηγόρη", 1971
Τάκης Δραγώνας,εκδ. "Δαμιανός", 2006
1930. La zapatera prodigiosa - Η θαυμαστή μπαλωματού
Αλέξης Σολομός, εκδ. «Δωδώνη», 1964
Ερρίκος Μπελιές, εκδ. "Ηριδανός", 2006
1930. El publico - Το κοινό
Κοσμάς Ξενάκης, εκδ. "Άγρα", 2015
1930. Así que pasen cinco años - Έτσι πέρασαν πέντε χρόνια
Νίκος Σημηριώτης, εκδ. "Καραβία", 1964
Κ.Παλαιολόγος, Α. Ανεστοπούλου, Ε. Γεωργοπούλου και Θ. Κοφινά, εκδόσεις "Κάπα Εκδοτική", 2016
1933. Amor de don Perlimplín con Belisa en su jardín - Ο έρωτας του δον Περλιμπλίν με την Μπελίζα στον κήπο του
Μάριος Λαέρτης, εκδ "Εκλεκτά Έργα", 1964
Ερρίκος Μπελιές, εκδ. "Ηριδανός", 2007
Λέανδρος Πολενάκης, εκδ. "Αιγόκερως", 2010
1933. Bodas de sangre - Ματωμένος Γάμος
Κώστας Κοτζιάς, εκδ. "Άτλας", 1960
Νίκος Γκάτσος, εκδ. "Ίκαρος", 1964
Γιώργος Σεβαστίκογλου, εκδ. "Δωδώνη", 1989
Πάνος Κυπαρίσσης, εκδ. "Κέδρος", 1998
Ερρίκος Μπελιές, εκδ. "Ηριδανός", 2006
Αθανάσιος Τσακνάκης, εκδ. "Εκδοτική Θεσσαλονίκης, 2007
Δημήτρης Τσεκούρας, εκδ. "Σόκολη", 2017
1934. Yerma - Γέρμα
Μάριος Λαέρτης, εκδ "Εκλεκτά Έργα", 1964
Αλέξης Σολωμός, εκδ. "Δωδώνη", 1964
Ερρίκος Μπελιές, εκδ. "Ηριδανός", 2006
Αθανάσιος Τσακνάκης, εκδ. "Εκδοτική Θεσσαλονίκης" 2007
Πάνος Κυπαρίσσης, εκδ. "Κέδρος", 2008
1935. Doña Rosita la soltera - Δόνια Ροζίτα η ανύπαντρη
Αλέξης Σολωμός, εκδ. "Δωδώνη", 1964
Δημήτρης Καλοκύρης, εκδ. "Ύψιλον", 1999
Ερρίκος Μπελιές, εκδ. "Ηριδανός", 2006
Μαίρη Βιδάλη, εκδ. "Δρόμων", 2016
1936. La casa de Bernarda Alba -Το Σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα
Μάριος Λαέρτης, εκδ "Εκλεκτά Έργα", 1964
Γιώργος Κότσιρας, εκδ. "Καστανιώτη", 1970
Μαίρη Βιδάλη, εκδ. "Δωδώνη", 2001
Μαρία Σκαφτούρα, εκδ. "Βακχικόν", 2016
Σενάρια
Ταξίδι στη σελήνη (περιέχει το σενάριο Ταξίδι στη σελήνη - Viaje a la luna (1929) του Λόρκα)

Δημοσίευση στο stixoi.info: 19-08-2018