Ο Ασωτός Δημιουργός: Νικηφόρος Μελάς, ΓΡΥΠΑΡΗΣ Μ. ΑΝΤΩΝΗΣ Ζήτω αδέσμευτος να εκφράζομαι ελευθέρα μπορώ; Κι από σας κανείς δεν την ορίζει, κι από σας κανείς δεν την κρατεί την ακέρια Δικαιοσύνη και την ακομμάτιαστη Αρετή• Γιατί σέρνουν όργητες και µίση πάντα, εσάς δεξά κι εσάς ζερβά. Κωστής Παλαμάς Εκτύπωση από: http://www.stixoi.info Ο άσωτος συλλογή ρεμπέτικα Ελληνικά τραγούδια
Παλιοζωή με δίκασες χωρίς καμιάν αιτία,
βαριά με καταδίκασες να πίνω πίκρες
και καημούς να ζω στη ασωτία!
Και τώρα έρμος μοναχός δίχως στοργή κι αγάπη,
στις ρεματιές και στα βουνά να τριγυρνώ
μοναχός μου και να λεν σατράπη!
Μανούλαμ ήμουν μακριά μην με καταδικάζεις,
η μαύρη μοίρα μ' έστειλε να ζω σε ξένη χώρα,
σήκω και δως μου ένα φιλί στον Άδη μην βάζεις,
να πιω δυο κούπες με κρασί που σε θυμάμαι τώρα!
Εγώ γεννήθηκα αετός ψηλά για να πετάξω,
μα μου κοπήκαν τα φτερά που μου ‘λαχε
στερνή φορά τη μάνα μου να κλάψω!
Στην ασωτία μάνα μου εκεί θα ξαναζήσω,
απ’ την ντροπή μου στους γνωστούς στη
φυλακή μου τα φτερά εγώ θα αιχμαλωτίσω!
Μανούλαμ ήμουν μακριά μην με καταδικάζεις,
η μαύρη μοίρα μ' έστειλε να ζω σε ξένη χώρα,
σήκω και δως μου ένα φιλί στον Άδη μην βάζεις,
να πιω δυο κούπες με κρασί που σε θυμάμαι τώρα!
Α. ΓΡΥΠΑΡΗΣ
Από τις 29/10/2018 και κάθε μέρα, μαζί με τα δικά μου ποιήματα ανεβάζω και λίγη ποίηση του Ανδρέα Κάλβου «μεταφρασμένη στη δημοτική». Είχα σταματήσει λίγες μέρες λόγο πολιτικών αναταραχών στο σάϊτ, από προχθές συνεχίζω! Εμένα μου αρέσουν πιο πολύ όπως είναι γραμμένα πρωτότυπα τα ποιήματα του στην καθαρεύουσα. Αλλά υπάρχουν πολλά νέα παιδιά που δεν τον διαβάζουν, διότι δεν τον πολύ καταλαβαίνουν. Έτσι αποφάσισα κάθε μέρα να μεταφράζω από την καθαρεύουσα στην δημοτική κομμάτι κομμάτι και σιγά σιγά όσο πιο ταπεινά μπορώ την ποίηση του. Αναρτώντας τη πάντα μαζί με το πρωτότυπο για τυχόν λάθη, διότι δεν είμαι ο ειδήμων της μετάφρασης. Όποιος διαβάσει και παρατηρήσει κάποιο λάθος θα ήθελα να μου το πει για να το διορθώσω. Σας ευχαριστώ εκ των προτέρων.
ᾨδὴ Τρίτη. Τὰ Ἠφαίστεια
στροφή πρώτη. 34/39
Χλωρά, μοσχοβολοῦντα ……………….. Χλωρά, μοσχοβολημένα
νησία τοῦ Αἰγαίου πελάγους, …………. νησιά του Αιγαίου πελάγους,
εὐτυχισμένα χώματα …………………… ευτυχισμένα χώματα
ὅπου ἡ χαρὰ κ᾿ ἡ εἰρήνη ………………. που η χαρά κ’ η ειρήνη
πάντα ἐκατοίκουν. 5 …………………… πάντα κατοικούν.
β´.
Τί τὰ θαυμάσια ἐγίνηκαν ………………. Τι το θαυμάσιο έγινε στα
κοράσιά σας ὁπ᾿ εἶχαν ………………... κορίτσια σας που έχουν ψυχή
ψυχὴν ῾σὰν φλόγα, χείλη ……………… σαν φλόγα, χείλη σαν
῾σὰν δροσισμένα ρόδα, ………………… δροσισμένα τριαντάφυλλα,
λαιμὸν ῾σὰν γάλα; 10 ………………….. λαιμό σαν το γάλα;
γ´.
Στὰ πλούσια περιβόλια σας ………….. Στα πλούσια περιβόλια σας
βασιλικὸς καὶ κρίνοι ……………………. βασιλικός και κρίνοι
ματαίως ἀνθίζουν· ἔρημα, ……………… Μάταια ανθίζουν∙ έρημα,
οὔτ᾿ ἕνα χέρι εὑρίσκεται ……………….. ουτ’ ένα χέρι βρίσκεται
῾νὰ τὰ ποτίζῃ. 15 ……………………….. για να τα ποτίζει,
δ´.
Τὰ δάση, τὰ λαγγάδια σας, …………… Τα δάση, τα λαγκάδια σας,
ὅπου ἡ φωναὶ ἀντιβόουν ………………... που οι φωνές αντιβοούν
τῶν κυνηγῶν, σιωπῶσι· …………………. των κυνηγών, σιωπώντας,
σκύλοι ἐκεῖ τώρα ἀδέσποτοι …………... σκύλοι εκεί τώρα αδέσποτοι
μόνον βαϋίζουν. 20 …………………….... μόνο γαυγίζουν.
ε´.
Ἐλεύθερα, ἀχαλίνωτα ………………….. Ελεύθερα, αχαλίνωτα
μέσα εἰς τ᾿ ἀμπέλια τρέχουν …………... μέσα στ΄ αμπέλια τρέχουν
τ᾿ ἄλογα, καὶ εἰς τὴν ράχην τους ………. τ’ άλογα, και στην ράχη τους
τὸ πνεῦμα τῶν ἀνέμων ………………...... το πνεύμα των ανέμων
κάθεται μόνον. 25 ……………………….. κάθετε μόνο.
ς´.
Εἰς τὸν αἰγιαλὸν ……………………….... Στις παραλίες
Ἀπὸ τὰ οὐράνια σύγνεφα ………………. Από τα ουράνια σύννεφα
ἀφόβως καταβαίνουν ………………….... άφοβα κατεβαίνουν
κραυγάζοντες οἱ γλάροι ………………... κραυγάζοντας οι γλάροι
καὶ τὰ γεράκια. 30 …………………….... και τα γεράκια.
ζ´.
Βαθυὰ εἰς τὸν ἄμμον βλέπω ……………. Βαθιά στην άμμο βλέπω
χαραγμένα πατήματα …………………… χαραγμένες πατημασιές
ζώντων παιδιῶν καὶ ἀνθρώπων· ……….... ζωντανών παιδιών και ανθρώπων∙
ὅμως ποὺ εἶναι οἱ ἄνθρωποι, ………….... όμως που είναι οι άνθρωποι,
ποῦ τὰ παιδία; 35 ……………………….. που τα παιδιά;
η´.
Φρικτὸν θλιβερὸν θέαμα ……………….... Φρικτό θλιβερό θέαμα
τριγύρω μου ἐξανοίγω· …………………... τριγύρω μου κοιτάζω∙
ποίων εἶναι τὰ σώματα …………………... Πιάνων είναι τα σώματα
ποὺ πλέουσ᾿ εἰς τὸ κῦμα; ……………….. που πλέουν στα κύματα;
ποίων τὰ κεφάλια; 40 ……………………. Πιάνων τα κεφάλια;
θ´.
Αὐγεριναὶ τοῦ ἡλίου ……………………... Αυγερινές το Ήλιου
ἀκτῖνες τί προβαίνετε; ………………….... ακτίνες γιατί προχωρείτε;
τάχα ἀγαπάει ῾νὰ βλέπῃ ………………... Μήπως αγαπούν να βλέπουν
ἔργα λῃστῶν τὸ μάτι …………………….. έργα ληστών τα μάτια
τον ουρανίων; 45 ……………………….... του θεού;
ι´.
Δημιουργὲ τοῦ κόσμου, ………………… Δημιουργέ του κόσμου,
πατέρα τῶν ἀθλίων ……………………... πατέρα των αθλίων
θνητῶν, ἂν σὺ τοῦ γένους μας ………….. θνητών, εάν εσύ ζητάς
ὅλου ζητῇς τὸν θάνατον, ………………... τον θάνατο του γένους μας,
ἂν σὺ τὸ θέλης· 50 …………………….... εάν εσύ το θέλεις∙
ια´.
Τὰ γόνατά μου ἐμπρός σου, …………..... Γονατιστός εμπρός σου
νά, πέφτουν· τὸ ὑπερήφανον ……………. να πέσω το περήφανο
κεφάλι μου, ποὺ ἀντίκρυ ………………... κεφάλι μου, που απέναντι
τῶν βασιλέων ὑψόνετο, ………………….. σε βασιλιάδες ψηλά το σήκωνα,
τὴν γῆν ἐγγίζει. 55 ……………………….. την γη ακουμπά.
ιβ´.
Ἰδοὺ εὐλαβεῖς οἱ Ἕλληνες …………….... Εδώ ευλαβικά οι Έλληνες
σκύπτουσιν ὅλοι· πρόσταξε, ……………. σκύβουν όλοι∙ πρόσταξε,
κ᾿ ἐπάνω μας ἂς πέσωσιν ………………. κ΄ επάνω μας ας πέσουν
ἡ φλόγες τῆς ὀργῆς σου ………………… οι φλόγες της οργής σου
ἂν σὺ τὸ θέλῃς. 60 ………………………. αν εσύ το θέλεις.
ιγ´.
Πλὴν πολυέλεος εἶσαι, ………………….. Εκτός αν είσαι ευσπλαχνικός,
καὶ βοηθὸν σὲ κράζω ........................... τότε βοηθό σε φωνάζω….
Βλέπω, βλέπω εἰς τὴν θάλασσαν ……… Βλέπω, βλέπω στη θάλασσα
πετώμενον τὸν στόλον …………………... να πετά ο στόλος των
ἀγρίων βαρβάρων. 65 …………………... αγρίων βαρβάρων.
ιδ´.
Κύτταξε πὼς ὁ ἥλιος ……………………. Κοίταξε πως ο Ήλιος
χρυσόνει τὰ πανιά των· …………………. χρυσώνει τα πανιά τους∙
κύτταξε πὼς τὸ πέλαγος ……………….. κοίταξε πως το πέλαγος
ἀπὸ σπαθιῶν ἀκτῖνας …………………... από τις ακτίνες των σπαθιών
τρέμον ἀστράπτει. 70 …………………... τρεμάμενο αστράφτει.
ιε´.
Ἀπὸ τὰς πρύμνας χύνεται ………………. Από την πρύμνη χύνεται
γεμίζων τὸν ἀέρα ………………………… γεμίζοντας τον αέρα
κρότος μυρίων κυμβάλων, ……………… κρότος μυρίων κυμβάλων,
καὶ μέσα ἀπὸ τὸν θόρυβον …………….. και μέσα από τον θόρυβο
ψάλματα ἐκβαίνουν· 75 ………………… ψαλμοί ακούγονται∙
ις´.
«-Στάζουσι τὰ μαχαίρια μας …………… «Στάζουν τα μαχαίρια μας
»ἀπὸ τὸ αἷμα ἀκάθαρτον ………………. από αίμα ακάθαρτο των
»τῶν χριστιανῶν· πρὶν πήξη, …………... χριστιανών∙ πριν πήξει,
»ἐλᾶτε, ἐλάτε εἰς νέον ………………….. ελάτε, ελάτε σε νέο
»αἷμα ἂς τὰ πλύνωμεν. 80 …………….. αίμα να τα πλύνουμε.»
ιζ´.
»Ἐλᾶτε ῾νὰ ζεστάσωμεν ………………… «Ελάτε να ζεστάνουμε
»τὰ χέρια μας ῾ς τὰ σπλάγχνα …………. τα χέρια μας στα σπλάχνα
»ὅσων θυσίας προσφέρουσιν ………….. όσων θυσία προσφέρονται
»εἰς τὸν σταυρὸν καὶ σέβονται …………. στο σταυρό και σέβονται
»ἁγίων εἰκόνας. 85 ……………………… των αγίων τις εικόνες.»
ιη´.
»Ἐλᾶτε, ἐλᾶτε, ὁ κόπος ……………….. «Ελάτε, ελάτε, ο κόπος
»ἂν μᾶς καταδαμάσῃ, ………………….. αν μας καθυποτάξει,
»ἐπὶ σοροὺς σφαγμένων ……………..... στους σωρούς σφαγμένων
»καθίζοντας, ἀνάπαυσιν ………..……... θα καθίσουμε για να
»θέλομεν εὕρει. 90 …………..…………. βρούμε ανάπαυση.»
ιθ´.
»Τὰ ρόδα τῆς Ἑλλάδος …………………. «Τα τριαντάφυλλα της Ελλάδας
»εἰς τ᾿ αἷμα τῆς βαμμένα ……………….. με το αίμα της βαμμένα
»θέλει φανοῦν τερπνότατον …………….. θέλει να φαίνονται ευτυχέστατο
»δῶρον τῶν γυναικῶν μας, ……………... δώρο στις γυναίκες μας,
»κ᾿ ἔργον ἡρῴων.» 95 …………………... και έργο ηρώων».
κ´.
Σκληρά, δειλὰ ἀναθρέμματα …………… Σκληρά, δειλά αναθρέμματα
τῆς ποταπῆς Ἀσίας, ……………………... της ποταπής Ασίας,
ἔργον ἡρῴων, ναί, βέβαια, …………….... έργο ηρώων, ναι βεβαία,
ποῖος τὸ ἀμφιβάλει, ὑπάρχει …………… ποιος το αμφιβάλει, υπάρχει
τὸ τρόπαιόν σας. 100 ……………………. το τρόπαιο σας.
κα´.
Ἔργον ἡρῴων, ἂν σφάξητε ……………… Έργο ηρώων, αν σφάξετε
ἀδύνατα παιδία· ………………………….. αδύνατα παιδιά∙
ἔργον ἡρῴων, ἂν πνίξητε ……………….... έργο ηρώων, αν πνίξετε
τὰς τρυφερὰς γυναίκας ………………….. τις μικρές γυναίκες
καὶ τὰ γερόντια. 105 ……………………… και τα γερόντια.
κβ´.
Ἰδοὺ κ᾿ ἄλλα νησία ……………………..... Να κ’ άλλα νησιά
τὴν λύσσαν σας προσμένουσι· ………….. την λύσσα σας προσμένουν
πόλεις ἰδοὺ καὶ ἁλίκτυπος ………………. να πόλεις και θαλασσόδαρτη
ξηρὰ κατοικημένη ………………………… ξηρά κατοικημένη
ἀπ᾿ ἔθνη ἀθῷα. 110 ……………………… απ’ έθνη αθώα.
κγ´.
Διὰ σᾶς ἡρώων κοπάδια, ………………… Για σας ηρώων κοπάδια,
δὲν φθάνει ἡ Χίος, ἡ Κύπρος· ……………. δεν φτάνει η Χίος, η Κύπρος∙
τῶν Κυδωνίων δὲν φθάνουσιν …………….. του Αϊβαλιού δεν φτάνουν
τῆς Κάσσου καὶ τῆς Κρήτης ……………... της Κάσου και της Κρήτης
ἡ κατοικίαι. 115 …………………………… οι κάτοικοι.
κδ´.
Ἄμμετε, μὴν ἀφήσετε …………………….. Πηγαίνετε, μην αφήσετε
ζῶντα κανένα· ἀπ᾿ αἷμα ………………….. κανένα ζωντανό∙ απ’ αίμα
τὰ αἰγαῖα νερὰ βαμμένα …………………. του Αιγαίου τα νερά
κύματ᾿ ἂς ἔχουν γέμοντα ………………… βαμμένα κύματ΄ ας έχουν
ἀπὸ σφαγάδια. 120 …………………....... γεμίσει από σφαγμένους.
Ὦ Ἕλληνες, ὦ θεῖαι ………………………. Ω Έλληνες, ω θειες
κε´.
ψυχαί, ῾ποὺ εἰς τοὺς μεγάλους …………. ψυχές, που στους μεγάλους
κινδύνους φανερόνετε …………………….. κινδύνους φανερώνετε
ἀκάμαντον ἐνέργειαν ……………………… ακούραστη ενέργεια
καὶ ὑψηλὴν φύσιν! 125 ……………………. και υψηλή φύση σας!
κς´.
Πῶς ἀπὸ σᾶς καμμία ……………………… Πως από σας καμία
δὲν τρέχει τώρα; πῶς ……………………… δεν τρέχει τώρα; Πως
῾κεῖ μέσα εἰς τὰ πλεόμενα ………………… ‘κει μέσα στα πλεούμενα
δὲν ρίχνεσθε καράβια ……………………... καράβια των εχθρών
τῶν πολεμίων; 130 ……………………….... δεν ρίχνεστε;
κζ´.
Πῶς, πῶς τῆς ταλαιπώρου ………………. Πως, πως της ταλαίπωρης
πατρίδος δὲν πασχίζετε ………………….. πατρίδας δεν πασχίζετε
῾νὰ σώσητε τὸν στέφανον …………………. να σώσετε το στεφάνι
ἀπὸ τὰ χέρια ἀνόσια ……………………… από τα άπιστα χέρια
λῃστῶν τοσούτων; 135 ……………………. τόσων πολλών ληστών;
κη´.
Εἶναι πολλὰ τὰ πλήθη τῶν ………………… Είναι πολύ το πλήθος τους
καὶ φοβερὰ εἰς τὴν ὄψιν, …………………... και φοβερό στην όψη,
ἀλλ᾿ ἕνας ἕλλην δύναται, ………………….. αλλ’ ένας Έλλην μπορεί,
ἕνας ἄνδρας γενναῖος …………………….... ένας άνδρας γενναίος
῾νὰ τὰ σκορπίσῃ. 140 ……………………… να το σκορπίσει.
κθ´.
Ὅποιος τὴν δάφνην θέλει ………………….. Όποιος την δάφνη θέλει
ἀθάνατόν της δόξης, ……………………….. της αθάνατης δόξας,
ὅποιος δάκρυα διὰ τ᾿ ἔθνος του ………….. όποιος δάκρυα για τ΄ έθνος
ἔχει, διὰ δὲ τὴν μάχην ……………………… του έχει, για την μάχη δε
νοῦν καὶ καρδίαν· 145 …………………….... νου και καρδιά∙
λ´.
ἂς ἔκβῃ αὐτός. - Νά, βλέπω ………………. ας πάει αυτός.- Να, βλέπω
ταχεῖαι, ὡς τ᾿ ἁπλωμένα …………………… γρήγορα σαν τα απλωμένα
πτερὰ τῶν γερανῶν, ………………………… φτερά των γερανών,
ἔρχονται δυὸ κατάμαυροι ………………….. έρχονται δυο κατάμαυροι
τρομεραὶ πρῶραι. 150 ……………………... τρομεροί μπροστάρηδες.
λα´.
Παύει ὡς τόσον ὁ κρότος…………………... Σταμάτα ο πολύς κρότος
τῶν μουσικῶν ὀργάνων· ………………….... των μουσικών οργάνων∙
τ᾿ ἀγαρηνὰ τραγούδια ……………………... τ’ Αγαρηνά τραγούδια
παύουν καὶ τὰ ὑπερήφανα ……………….. σταματούν και τα υπερήφανα
βλάσφημα μέτρα. 155 …………………….. βλάστημα μέτρα.
λβ´.
Μόνον ἀκούω τὸ φύσημα …………………. Μόνο ακούω το φύσημα
τοῦ ἀνέμου ὁποὺ περνώντας ……………… του ανέμου που περνώντας
εἰς τὰ κατάρτια ἀνάμεσα ………………….. ανάμεσα στα κατάρτια
καὶ εἰς τὰ σχοινία σχισμένος ……………… και στα σχοινιά βίαια
βιαίως σφυρίζει. 160 ……………….……… σκίζετε και σφυρίζει.
λγ´.
Μόνον ἀκούω τὴν θάλασσαν ……………… μόνο ακούω τη Θάλασσα
῾ποὺ ὡσὰν μέγα ποτάμι …………………… που σαν μεγάλο ποτάμι
ἀνάμεσα εἰς τοὺς βράχους ………………... ανάμεσα στους βράχους
κτυπόντας μυρμυρίζει ……………………… χτυπά και μουρμουρίσει
γύρω εἰς τὰ σκάφη. 165 ………………….... γύρω από τα σκάφη.
λδ´.
Νὰ ἡ κραυγαὶ καὶ ὁ φόβος, ………………… Να οι κραυγές και ο φόβος,
νὰ ἡ ταραχὴ καὶ ἡ σύγχυσις ……………..… να η ταραχή και η σύγχυση
ἀπὸ παντοῦ σηκόνονται, ……………..……. από παντού σηκώνονται,
καὶ ἁπλόνουν πολυάριθμα …………..…….. και απλώνουν πολυάριθμα
πανία ῾νὰ φύγουν. 170 ……………...……… πανιά να φύγουν.
λε´.
Στενόν, στενὸν τὸ πέλαγος …………………. Στενό, στενό το πέλαγος
ὁ τρόμος κάμνει· πέφτει ……………………. ο τρόμος κάνει∙ πέφτει
ἕνα καράβι ἐπάνω ………………………….. ένα καράβι πάνω
εἰς τ᾿ ἄλλο καὶ συντρίβονται· ………………. στο άλλο και συντρίβονται∙
πνίγονται οἱ ναῦται. 175 ……………………. πνίγονται οι ναύτες.
Δημοσίευση στο stixoi.info: 26-11-2018 | |