Αφιέρωμα στη γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισ Δημιουργός: **Ηώς**, Φωτεινή.Α.Κ https://aggouridaki.blogspot.com/2019/04/2.html Εκτύπωση από: http://www.stixoi.info Ιστορική διαδρομή Ποντιακού Ελληνισμού
Ο Ελληνισμός του Πόντου σύμφωνα με τα ιστορικά στοιχεία χρονολογείται από τον 8ο π.Χ. αιώνα. Είχε δε την εξής διαδρομή. Ίωνες Αθηναίοι κατέλαβαν τον 11ο π.Χ. αιώνα την περιοχή που πήρε την ονομασία Ιωνία λόγω της καταγωγής των νέων εποίκων. Οι Ίωνες κατέστησαν την Μίλητο μεγάλη ναυτική και εμπορική δύναμη και τα πλοία της διέσχιζαν αρχικά όλη τη Μεσόγειο. Στη συνέχεια στράφηκαν προς τον Ελλήσποντο και τον Εύξεινο Πόντο εγκαθιστώντας νέες αποικίες.
Τον 8ο π.Χ. αι. Μιλήσιοι ιδρύουν η Σινώπη η οποία γρήγορα γίνεται μεγάλο εμπορικό λιμάνι και ισχυρή ναυτική δύναμη. Με τη σειρά της η Σινώπη δημιουργεί νέες αποικίες-πόλεις σε όλο το μήκος των βορείων παραλίων της Μικράς Ασίας με σπουδαιότερες την Αμισό, τα Κοτύωρα, την Κερασούντα, την Τραπεζούντα κ.α. Σπουδαιότερη όλων η Τραπεζούντα που πήρε το όνομα λόγω του τραπεζοειδούς σχήματος της τοποθεσίας πάνω στην οποία είχε χτιστεί. Η ίδρυσή της χρονολογείται από το 756 π.Χ. και είναι κατά τέσσερα χρόνια αρχαιότερη της Ρώμης και πολλά περισσότερα του Βυζαντίου. Γρήγορα γίνεται μεγάλο κέντρο του διαμετακομιστικού εμπορίου μεταξύ Ευρώπης και κεντρικής και νότιας Ασίας.
Από τον 5ο π.Χ. αι. οι παράλιες πόλεις του Πόντου είναι υποτελής φόρου στους Πέρσες διατηρώντας μια ιδιότυπη αυτονομία και ανεξαρτησία. Την εποχή της κοσμοκρατορίας του Μ. Αλεξάνδρου πλήρως ανεξάρτητες στρέφονται προς τα μεσόγεια όπου ανακαλύπτουν νέες πηγές πλούτου, όπως σίδηρο, χαλκό, άργυρο.
Μετά το θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου ιδρύεται το Βασίλειο του Πόντου. Ένα ελληνιστικό κράτος δημιουργός του οποίου ήταν ο Μιθριδάτης ο Α’, Πέρσης σατράπης που εξελληνίστηκε πλήρως. Η διάρκεια αυτού του κράτους ήταν από το 322 έως το 64 π.Χ. οπότε η περιοχή καταλήφθηκε από τους Ρωμαίους και αποτελούσε πλέον επαρχία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
Επί Ρωμαϊκής κυριαρχίας ο ανατολικός Πόντος (από τον Θερμόδωντα ποταμό και πέρα) ονομάστηκε Πολεμωνιακός, επειδή το 36 π.Χ. αποδόθηκε από τον Μάρκο Αντώνιο στον Πολέμωνα, εγγονό του Μιθριδάτη Στ’ του Ευπάτορα. Πρωτεύουσα του Πολεμωνιακού Πόντου έγινε η Νεοκαισάρεια. Ο δυτικός Πόντος ονομάστηκε Γαλατικός και είχε πρωτεύουσα την Αμάσεια.
Τα δύο αυτά τμήματα ενώθηκαν πάλι το 536 μ.Χ. επί Αυτοκρατορίας Ιουστινιανού. Πρωτεύουσα του ενιαίου Πόντου γίνεται η Τραπεζούντα. Στην περιοχή ανθεί το εμπόριο οι τέχνες αλλά και τα γράμματα. Στα χρόνια που ακολουθούν η περιοχή του Πόντου διάγει υπό ένα καθεστώς αυτονομίας με τοπικούς διοικητές, τους δούκες. Λόγω της μεγάλης απόστασης από την έδρα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, και λόγω ανυπαρξίας στρατιωτικών δυνάμεων, την αντιμετώπιση των διαφόρων εισβολέων ανέλαβαν με επιτυχία οι τοπικοί άρχοντες. Από τα μέσα του 11ου αι. στις περιοχές της Μ. Ασίας εισβάλουν και εδραιώνονται διάφορα τουρκικά φύλλα, με σπουδαιότερα τους Σελτζούκους, τους Τουρκομάνους και τους Ντανισμεντίδες. Την περιοχή του Πόντου και κυρίως την επαρχία Χαλδίας υπερασπίζονται οι δούκες της οικογένειας των Γαβράδων οι οποίοι αναχαιτίζουν με επιτυχία τις επιθέσεις των Τούρκων.
Το 1204 οι σταυροφόροι της Δ’ σταυροφορίας, αντί να ελευθερώσουν τους Αγίους Τόπους όπως διακήρυξαν, άρπαξαν το Βυζάντιο. Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία διαλύθηκε και τρία νέα ελληνικά κρατίδια δημιουργήθηκαν. Η Αυτοκρατορία της Νίκαιας, το Δεσποτάτο της Ηπείρου και η Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας. Οι εγγονοί του πρώην Αυτοκράτορα Ανδρόνικου Α΄ του Κομνηνού, Αλέξιος και Δαυίδ εκείνη την περίοδο βρίσκονταν φιλοξενούμενοι της θείας τους Θάμαρ, βασίλισσας της Γεωργίας. Με την οικονομική και στρατιωτική βοήθεια της θείας τους ίδρυσαν την Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας. Πρώτος Αυτοκράτορας στέφθηκε ο Αλέξιος. Η Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας διήρκεσε 257 χρόνια (1204-1461). Δηλαδή συνέχισε να υφίσταται ακόμη και μετά την επανάκτηση της Κωνσταντινούπολης από τον Μιχαήλ Η’ Παλαιολόγο το 1261, σε αντίθεση με το Δεσποτάτο της Ηπείρου που διαλύθηκε το 1337. Στη διάρκεια των 257 χρόνων, 20 Αυτοκράτορες και Αυτοκράτειρες ανέβηκαν στο θρόνο με την παρακάτω σειρά:
Αλέξιος Α’ ο Κομνηνός 1204-1222
Ανδρόνικος Α’ ο Γίδων 1222-1235
Ιωάννης Α’ ο Αξούχος 1235-1241
Μανουήλ Α’ ο Μέγας Κομνηνός 1241-1263
Ανδρόνικος Β’ 1263-1266
Γεώργιος Α’ 1266-1280
Ιωάννης Β’ 1280-1297
Αλέξιος Β’ 1297-1330
Ανδρόνικος Γ’ 1330-1332
Μανουήλ Β’ 1332-1336
Βασίλειος 1336-1340
Ειρήνη η Παλαιολογίνα 1340-1341
Αννα η Κομνηνή 1341-1342
Ιωάννης Γ’ ο Κομνηνός 1342-1344
Μιχαήλ Α’ 1344-1349
Αλέξιος Γ’ ο Μέγας Κομνηνός 1349-1390
Μανουήλ Γ’ 1390-1417
Αλέξιος ο Δ’ 1417-1446
Ιωάννης Δ’ ο Καλογιάννης 1446-1458
Δαυίδ ο Κομνηνός 1458-1461
Η Τραπεζούντα κατελήφθη από τον Μωάμεθ Β΄ στις 15 Αυγούστου 1461 και ήταν η διακοσιοστή επέτειος της επανάκτησης της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους. Σε όλη τη διάρκεια της Οθωμανικής σκλαβιάς γίνονται προσπάθειες εξισλαμισμού των Ελλήνων. Ορισμένοι μη αντέχοντας υποκύπτουν, άλλοι εξισλαμίζονται επιφανειακά διατηρώντας στα κρυφά την χριστιανική τους πίστη. Η Ρωσία που βρισκόταν σε συνεχείς πολέμους με τους Οθωμανούς, κατά τη λήξη των πολέμων συμπεριλάμβανε στις συνθήκες, όρους προστασίας των χριστιανών. Έτσι υπήρχαν και περίοδοι ηρεμίας για τους Έλληνες του Πόντου. Ώσπου ήρθαν οι μαύρες μέρες της γενοκτονίας και του ξεριζωμού. Τα μαύρα σύννεφα στον ουρανό του Πόντου, εμφανίστηκαν το 1916 και αφού είχε συντελεστεί η γενοκτονία των Αρμενίων. Είχε έρθει η σειρά των Ελλήνων. Στην αρχή εξοντωτικές εκτοπίσεις και στρατολόγηση στα τάγματα εργασίας. Μετά φυλακίσεις και εκτελέσεις. Για να ακολουθήσει ο ξεριζωμός και η ανταλλαγή. 353.000 Πόντιοι και Πόντιες όλων των ηλικιών έχασαν τη ζωή τους στις εκτοπίσεις, στις εκτελέσεις και στο μακρύ δρόμο της προσφυγιάς. Οι επιζήσαντες ήρθαν στην Ελλάδα, προαιώνια πατρίδα, μόνο με τις ψυχές τους.
Συνεχίζεται...
Δημοσίευση στο stixoi.info: 07-05-2019 | |