Το ταξίδι στο Σουδάν

Δημιουργός: CHЯISTOS P, soɯıpǝʇuǝd soʇsıɹɥɔ

από τις αναμνήσεις μου

Εκτύπωση από: http://www.stixoi.info

Το ταξίδι μου στο Σουδάν

...
...
κι όταν τ’ αργού μας ποταμόπλοιου η γραμμή
με χίλιους κόπους καταφθάνει στο λιμάνι
σε φορτηγίδα σκουριασμένη και ρηχή
ένιωθα πτώμα, μα το τέρμα μου να ! φθάνει !

έξι χιλιόμετρα ακόμη να διαβώ
κι εκεί στην άγονη μικρή Wandi Ηalfa
είχα σκοπό για κάθε τι μου παλαβό
μια και μετά θα ΄χα ταξίδι άλφα- άλφα

μα δεν μετράς με της Ευρώπης τον παλμό
τις μύριες άγονες συνθήκες της Νουβίας !
κι έτσι το τρένο που περίμενα να μπώ
είχε να έλθει απ’ τον καιρό της ανομβρίας !

κι ήμουν εγώ ο τυχερός της συμφοράς
πού ’χα μονάχα να προσμένω πέντε μέρες
κι ‘όχι τριάντα σαν τους Τσέχους
...
...


(απόσπασμα)

Το ταξίδι του Σουδάν ήταν ένα στοίχημα για μένα όσον αφορά την υγεία μου και έγινε τον Αύγουστο του 1977 όταν ήμουν 21 χρονών. Το αποφάσισα σαν ένα συγκριτικό τεστ για να δω αν ζω ή αν σιγά σιγά πεθαίνω. Έτσι επέλεξα όλες τις δυνατές δυσκολίες, γιατί ήθελα να αποδείξω πως ναι, είμαι ζωντανός...
Το ταξίδι σχεδιάστηκε από μένα και την συμφοιτήτριά μου Γιάννα και ο στόχος ήταν να επισκεφτούμε τον φίλο μας τον Καμάλ στο Χαρτούμ. Πήγαμε αεροπορικά μέχρι το Κάιρο και μετά συνεχίσαμε χερσαία μέχρι την πρωτεύουσα του Σουδάν. Όταν ξεκινήσουμε το ταξίδι ο Καμάλ δεν ήξερε ότι πηγαίναμε να τον συναντήσουμε, γιατί θέλαμε να του κάνουμε έκπληξη.
Ήταν το πρώτο μου ταξίδι εκτός Ελλάδας, και όλα για μένα ήταν πρωτόγνωρα.

Παρακάτω είναι ένα μικρό απόσπασμα του ταξιδιού. Φωτογραφίες έχω αναρτήσει στο Facebook.
.
.
Μέρος δεύτερο - Το πέρασμα στο Σουδάν

Όταν πήραμε το ποταμόπλοιο απ’ το φράγμα του Ασουάν για να πάμε προς το Σουδάν, δεν ξέραμε τι μας περιμένει.
Ήδη ήμασταν τρείς μέρες στο Κάιρο όπου είδαμε τις πυραμίδες, και μετά πιστεύαμε ότι σε δύο μέρες θα φτάναμε στο Χαρτούμ.
Στο σταθμό της πόλης του Ασουάν όταν έφτασε το τρένο κατέβηκα να γεμίσω το θερμός με νερό. Ρώτησα τον σταθμάρχη τί ώρα θα φύγει το τρένο. Εκείνος προφανώς δεν κατάλαβε και νόμισε πότε θα φύγει το τρένο ξανά προς το Κάιρο ενώ εγώ ήθελα να πάω προς το φράγμα του Ασουάν, μικρή απόσταση σχετικά. Έτσι μου απάντησε ότι θα φύγει σε μισή ώρα . Εγώ χαλάρωσα και περιφερόμουν γύρω από το σταθμό, ώσπου είδα το τρένο σιγά σιγά να κυλά και να φεύγει. Μέσα στο τρένο που έφευγε είχα όλα μου τα πράγματα. Εγώ ήμουνα μόνο με ένα θερμός στο χέρι . Ο σταθμάρχης κατάλαβε από την αγωνία μου τί ήθελα και βρήκε μια εύκολη λύση. Κοίταξε ένα μεγάλο λεωφορείο που βρισκόταν δίπλα στο σταθμό κι είπε στον οδηγό να με πάει μέχρι το φράγμα έτσι ώστε να φτάσει πιο γρήγορα από το τρένο. Πράγμα κι έγινε
Όταν φτάσαμε στο φράγμα το τρένο μόλις είχε φτάσει κι αυτό. οι άνθρωποι που καθόταν στα διπλανά καθίσματα είχαν μαζέψει τα πράγματά μου και τα κατέβασαν και αυτά.
Η Γιάννα ήταν εξαφανισμένη, την είχα δει μέχρι τα μέσα του διαδρομής με το δεν ξέρω καν που βρίσκεται. Στο φράγμα πάντως βρεθήκαμε και μαζί επιβιβαστήκαμε στα ποταμόπλοια. Το πλωτό μέσο που θα μας μετέφερε ήταν τέσσερα ποταμόπλοια (Δύο με μηχανή και δύο φορτηγίδες ) που ήταν ενωμένα το ένα δίπλα στο άλλο. Έτσι μπορούσαμε να πηδάμε από το ένα στο άλλο κατά τη διάρκεια του ταξιδιού όπου σε ένα μέρος του όμως ήταν εκεί που είμαστε μαζεμένοι όλοι οι Ευρωπαίοι. Υπήρχε και ένα υποτυπώδες εστιατόριο. Δεν υπήρχαν βέβαια καμπίνες και τα πράγματα ήταν πάνω στο κατάστρωμα όπου και εκεί δίπλα τους στρώναμε και κοιμόμασταν το βράδυ.
Το ταξίδι αν θυμάμαι καλά κράτησε δυόμισι μέρες. Στο υποτυπώδες εστιατόριο έφαγα μία –δυό φορές, παρ’ όλο που πηγαίναμε κάθε βράδυ επειδή εκεί είχε λίγο περισσότερο φως απ το υπόλοιπο ποταμόπλοιο. Όμως είχε τόσο πολλές σκνίπες που αν χτυπούσα με την παλάμη μου τον τοίχο που έμενε η παλάμη με σκοτωμένες σκνίπες πάνω στον τοίχο. Ερχόταν και καθόταν πάνω στο φαγητό πριν εσύ προλάβεις να βάλεις το πιρούνι.
Πήγα στην υποτυπώδη καντίνα του ποταμόπλοιου, όπου ένας σαρικοφόρος Άραβας έφτιαχνε τσάι για τους επιβάτες «-I want a cup of tea» , του λέω. Με κοιτάζει περίεργα με απορία «-τσάι;» μου λέει «-Ναι» του λέω «τσάι» στα ελληνικά. Πού να φανταστώ βέβαια ότι το τσάι στα αραβικά λέγεται ...τσάι !!
Ήταν πάντως ένα ωραίο ταξίδι, η τουλάχιστον έτσι φτάνουμε να τον θαυμάσουμε, γιατί μας θύμιζε αυτό που θα φαίνονταν σαν τη μεγαλύτερη περιπέτεια στο ταξίδι που κάναμε στην Αφρική. Πάνω στο ποταμόπλοιο συνάντησα και μερικές φορές τον Μιργκάνι, παρ΄ ότι δεν του επέτρεπαν να έρθει στο μέρος όπου καθόμασταν εμείς οι Ευρωπαίοι. Κατά την διάρκεια του ταξιδιού με το τρένο από το Κάιρο ως τό Ασουάν τον είχα χάσει πιστεύοντας ότι είναι μαζί με την Γιάννα. Από το Κάιρο και μετά δεν θυμάμαι έκτοτε να βρεθήκαμε μαζί και οι τρείς μας
Πάνω στο ποταμόπλοιο ήμασταν γύρω στους δέκα Ευρωπαίους εγώ, η Γιάννα, τρείς ή τέσσερις Ιταλοί και δύο Ελβετίδες.
Στο μέρος που καθόμασταν και είχαμε τα πράγματα εμείς και κοιμόμασταν το βράδυ, δεν επιτρέπονταν να έλθει κάποιος ντόπιος. Αυτό βέβαια δεν ήταν κάτι που τους είχαμε επιβάλει εμείς, αλλά έτσι ήταν ο νόμος για τους αυτόχθονες. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού διασχίζαμε μια λίμνη λες και βρισκόμασταν μεσα στη θάλασσα, η ακτή ήταν πάρα πολύ μακριά. Δεν είδα το Αμπού Σιμπέλ γιατί πρέπει να περάσαμε τη νύχτα από εκεί. Το Αμπού Σιμπέλ είναι μια αρχαία πόλη του με το φράγμα του Ασουάν που θα κατακλύσουν δομή από νερό έχει μεταφερθεί και σε κάποια απόσταση έξω από τη λεκάνη της λίμνης. Για τον λόγο αυτό αυτό το αρχαίο μονολιθικό μνημείο τεμαχίστηκε και μεταφέρθηκε σε μία παρόμοια τοποθεσία με την αρχική του θέση. Ήταν κρίμα που δεν το είδα γιατί φαίνεται από τη λίμνη. Είναι το νοτιότερο μνημείο του αιγυπτιακού πολιτισμού και είναι ένας πραγματικός αρχαιολογικός χώρος όμως με πολύ μεγάλη αξία και σημασία.
Φτάσαμε επιτέλους στον προορισμό μας, ήδη μέσα στο Σουδάν. Η τοποθεσία είναι η Γουάντι Χάλφα ένα μικρό χωριό το βορειότερο του Σουδάν στην λίμνη του Νάσερ. Το λιμάνι βέβαια μόνο λιμάνι του είναι. Είναι φορτηγίδες του μετακομίζουν ανάλογα με την στάθμη των νερών της λίμνης. Έτσι αν σήμερα βρίσκονται σε μια συγκεκριμένη τοποθεσία μετά από μερικούς μήνες μπορεί να βρισκόταν χιλιόμετρα μακριά. Την εποχή που φτάσαμε η θέση του λιμανιού ήταν περίπου έξι χιλιόμετρα μακριά από τη Γουάντι Χάλφα, το χωριό.
Από το λιμάνι μέχρι το χωριό δεν υπήρχε δρόμος γιατί βέβαια δεν υπήρχαν και αυτοκίνητα. Έτσι η μόνη δυνατότητα είναι η διαδρομή αυτή να την κάνουμε τα πόδια πράγμα που έγινε.
Η Γουάντι Χάλφα είναι ένα κλασσικό και εντελώς οριζόντιο χωριό μέσα στην έρημο όπου τηρεί τις προϋποθέσεις του χωριού της ερήμου, Δηλαδή τετραγωνισμένο με φαρδιούς δρόμους και οικοδομικά τετράγωνα με ορθογώνια οικόπεδα μαντρωμένα με ψηλούς τοίχους. Υψηλές περιτοιχίσεις των οικοπέδων έχει βέβαια να κάνει μετά τα ήθη των μουσουλμανικών λαών. Όμως έχει να κάνει και με την φυσιογνωμία του τόπου όπου μένουν, δηλαδή της ερήμου, και αναφέρομαι στην περίπτωση του "χαμπούμπ" της έρπουσας σκόνης και άμμου όπου ο αέρας την στέλνει πολλά χιλιόμετρα μακριά κι εισχωρεί παντού. Έτσι η υψηλή τοιχοποιία είναι ένα μέσο ανακοπής και προστασίας από την μάστιγα που λέγεται εξάπλωση της άμμου.
Το χαρακτηριστικό λοιπόν αυτό το χωριών είναι το εξής : Καταρχήν όλα τα κτίρια είναι φτιαγμένα από πλίνθους είναι άλλωστε το μόνο υλικό που υπάρχει εκεί κοντά. Κάθε οικοδομικό τετράγωνο περιλαμβάνει τέσσερα έως οχτώ οικόπεδα. Κάθε οικόπεδο είναι περιφραγμένο - περιτειχισμένο με μαντρότοιχο ύψους δύο με δυόμισι μέτρα. Σε κάποια θέση μέσα στο οικόπεδο Κεντρικά ή κολλητά στην ήδη υπάρχουσα περιτοίχιση, είναι η κατοικία με τα δωμάτιά της . Σε μια γωνία του οικοπέδου προς τον εξωτερικό δρόμο υπάρχει η τουαλέτα ή οι τουαλέτες βασικά το αφοδευτήριο.. Κάτω από την τουαλέτα τοποθετείται δοχείο που συλλέγεται μόνο απ τον εξωτερικό δρόμο με κάποιο πορτάκι που υπάρχει, και κατά καιρούς φορτώνεται και αποστέλλεται εκεί που πρέπει να αποσταλεί για να ... ξεφορτωθεί.
Στην Χάλφα μας ήρθαν και τα κακά μαντάτα. Το τρένο που κανονικά ερχότανε δύο φορές τη βδομάδα είχε να εμφανιστεί περί τις είκοσι μέρες. Ο λόγος ήταν ότι από τις πλημμύρες του Νείλου είχε καταστραφεί η σιδηροδρομική γραμμή και την επισκεύαζαν. Έτσι όταν φτάσαμε εμείς εκεί υπήρχαν άτομα ταξιδιώτες που περίμεναν το τρένο είκοσι μέρες. Το ποταμόπλοιο συνεχώς έφερνε κόσμο από το από την Αίγυπτο ενώ δεν υπήρχε η δυνατότητα να προωθηθούν προς το Νότο. Έτσι ένα χωριό των διακοσίων κατοίκων ξαφνικά είχε ένα φορτίο πάνω από δύο χιλιάδες άτομα, Χωρίς καμία επικοινωνία με τον υπόλοιπο κόσμο για ανεφοδιασμό αφού το μόνο μέσο μεταφοράς ήταν το τρένο. Στο σταθμό υπήρχαν βαγόνια χωρίς μηχανή που όμως ήταν όλα κατειλημμένα από τους προηγούμενους ταξιδιώτες. Αυτό γιατί δεν γνωρίζουμε πότε θα τελειώσει αυτή η ταλαιπωρία και δυστυχώς δεν θα μπορούσαμε να επιστρέψουμε πίσω στην Αίγυπτο.
Πεινασμένοι άυπνοι και ξεθεωμένοι εκεί που πιστεύουμε πως το ταξίδι μας θα ολοκληρωθεί μέσα σε μερικές ώρες μας ήλθε το ανεπάντεχο. Σαν ξένοι που ήμασταν χαρίστηκαν και μας πήγαν στο σχολείο του χωριού όπου ήταν το καλύτερο μέρος για να μείνουμε εμείς οι Ευρωπαίοι και επιπλέον στην αυλή υπήρχε και βρύση με νερό. Εκεί πραγματικά οι αίθουσες ήταν κατάμεστες με κόσμο.
Αναγκαστήκαμε να κοιμηθούμε έξω στο έδαφος πάνω στην άμμο. Εκεί που την ημέρα σκάζαμε από τη ζέστη δεν το πιστέψετε πόσο κρυώναμε τη νύχτα.
Σε συνεννόηση που είχαμε, επειδή τα ποταμόπλοια θα μέναμε για μερικές μέρες στο λιμάνι κρίναμε πως ήταν καλύτερα να επιστρέφουμε και να μείνουμε εκεί μέχρι να φύγει το πλοίο ή να έλθει το τρένο.
Καθ όλη τη διάρκεια του ταξιδιού στη λίμνη του Νάσερ όταν θέλαμε να πιούμε νερό, Πηγαίναμε στο σημείο όπου ήταν ένας κουβάς δεμένος με σκοινί ρίχναμε με τον κουβά στο ποτάμι και το ανεβάζαμε με νερό. Πίναμε όσο θέλαμε και το υπόλοιπο το μπουγελωνόμασταν για να δροσιστούμε
Η λίμνη του Νάσερ στην Χάλφα με τα αβαθή νερά και τα καθόλου τρεχούμενα μας έδωσε την μεγαλύτερη απογοήτευση και τρομάρα. Μέσα στον κουβά που μαζεύαμε για να πιούμε νερό βρήκαμε ανθρώπινα περιττώματα. μπλιάχ !!!. Μα τι να κάνεις ; Λέγαμε σε ανθρώπους ντόπιους που είχαν βάρκα να πάμε λίγο πιο βαθιά και να μας φέρουν νερό για να πιούμε. και όλα ΟΚ.
Εκεί έγινε και ένα κακό συμβάν με ένα μικρό παιδάκι Αφρικανόπουλο. Έπεσε από ύψος προφανώς από το ένα κατάστρωμα στο άλλο και χτύπησε στο κεφάλι προξενώντας μια μεγάλη πληγή πάνω από το φρύδι του στο μέτωπο. Οι Ιταλοί που ήταν μαζί βοήθησαν το παιδί αφού περιποιήθηκαν την πληγή και πήραν από μένα τα σύνεργα που είχα μαζί μου στο φαρμακείο μου, μεταξύ των οποίων κλωστές και βελόνες και τσιμπιδάκια, βάμματα κλπ
Εκεί πάνω στο ποταμόπλοιο δεν υπήρχε πραγματικά τίποτε για να φάμε γιατί όλα είχαν στερέψει
Μείναμε δύο μέρες εκεί γιατί έπρεπε να φύγει και μετά να επιστρέψαμε πάλι στη Χάλφα. Εκεί που σταθήκαμε στο σχολείο έξω από το σχολείο κοντά είχε κάποιους Τσέχους όπου περίμεναν το τρένο πάνω από είκοσι μέρες και ευτυχώς οι άνθρωποι ήταν πάρα πολύ καλά οργανωμένοι.. Η οργάνωσή τους ήταν ότι είχαμε πάρα πολλούς κύβους τύπου Κνορ και τους μαγείρευαν σούπα και την τρώγαμε. Αυτό όμως το τίποτα μας κράτησε από την εξαθλίωση. Δεν υπήρχε προοπτική και αλίμονο αν ο τι κι αν παθαίναμε κάτι. Κάποιος όμως πραγματικά έπαθε και ήταν προφανώς γαστρεντερίτιδα. Τον θυμάμαι να είναι πανιασμένος, αδύναμος, να είναι κάτωχρος και ιδρωμένος, πολύ ιδρωμένος.... Έβλεπα πως θα πεθάνει. Και ήμουνα είκοσι χρόνων . Μετά έμαθα πως ήλθε ένα Λαντ Ρόβερ και τον πήρε...
Η Γιάννα ήταν μαζί μου μα ήταν σε εξαθλιωμένη κατάσταση. Αισθανόμουν μεγάλο το βάρος της τραγωδίας που περνούσε για χάρη μου.
Τον Μιργκάνι δεν τον είδα έκτοτε καθόλου.
Δεν υπήρχε διάθεση ούτε για μια κουβέντα. Ήμασταν απλά σωριασμένοι εκεί στο σχολείο πάνω σε ένα δάπεδο
Σκονισμένοι βρώμικοι λεχροί, μα κυρίως πεινασμένοι και διψασμένοι, να περιμένουμε την αβεβαιότητα. Και οι μέρες περνούσαν βασανιστικά. Η καθυστέρηση του τρένου από την εικοστή ημέρα πήγε στην εικοστή πρώτη μετά στην εικοστή δεύτερη ακόμη πιο μετά στην εικοστή τρίτη...
Μεγάλο πρόβλημα είχαμε όταν θέλουμε να κάνουμε τη σωματική μας ανάγκη, γιατί το μέρος ήταν τόσο επίπεδο και ο κόσμος ήταν τόσο πολύς, που όπου και να πηγαίναμε θα ήμασταν ορατοί, καθ’ όσον ούτε δέντρο υπήρχε ούτε κάποιο ανάχωμα να μπορέσουμε να πάμε από πίσω. Έτσι λοιπόν αναγκαζόμασταν να περπατήσουμε ακόμη και χιλιόμετρα για να μπορέσουμε να κάνουμε κάτι με την ησυχία μας.
Κάποια από τις μέρες που ήμουν, εκεί αποφάσισα να περπατήσω ακόμα περισσότερο και να ανέβω σε ένα λόφο, από όπου είδα γύρω-γύρω και φωτογράφησα πανοραμικά την περιοχή. Οι λόφοι ήταν από ξανθή άμμο και μαύρες πέτρες ανήκουν στην Νουβία που είναι ονομαστή για τους μαύρους σκορπιούς που έχει.
Η βρύση που ήταν έξω από το σχολείο όχι μόνο με νερό δεν είχε αλλά όταν την ανοίγαμε περιμέναμε αρκετά λεπτά να ξεφυσήσει ο ατμός και μετά έρχονταν κάποιες σταγόνες νερού. Το ζεματιστό νερό που μαζεύαμε ήταν μια θολούρα πρώτης διαλογής !! Ήπια και το υπόλοιπο τσίπουρο από το μπουκάλι που είχα μαζί μου το γυάλινο, και σκέφτηκα πως θα ήταν καλό να σπάσω τον πάτο του μπουκαλιού, να βάλω μέσα βαμβάκι και να το χρησιμοποιήσω σαν χωνί με φίλτρο για το νερό, συλλέγοντας τουλάχιστον τις λάσπες.... Είχα πάρει βέβαια και τα απολυμαντικά χαπάκια του Μπακάκου αλλά τελικά δεν βρέθηκαν οι κατάλληλες συνθήκες να τα χρησιμοποιήσω ή τα χρησιμοποιούσα χωρίς να έχουν το αναμενόμενο αποτέλεσμα
Όταν πήγα να σπάσω τον πάτο του γυάλινου μπουκαλιού για να το κάνω χωνί για φίλτρο, ήθελαν κάποιοι να μου πάρουν το άσπαστο μπουκάλι, προσφέροντος κάποιο αντάλλαγμα το οποίο δεν καταλάβαινα τι ήταν αυτό. Έτσι τελικά το έσπασα... Χρησιμοποιώντας το, κρατούσε βέβαια αυτά που κρατούσε, το νερό εξακολουθούσε να βγαίνει πολύ θολό, μα το ίζημα στο φίλτρο, μετριόταν σε δάχτυλα για κάθε ποτήρι νερό που έβαζα.
.

.
.

Δημοσίευση στο stixoi.info: 23-01-2020