Σεφαραδίτες

Δημιουργός: daponte, Σταύρος

Εκτύπωση από: http://www.stixoi.info

«Ελπίδα» (σεφαραδίτικο τραγούδι)

"Φίλιωσ’ η οδύνη με την ελπίδα,
σμίλεψαν κόσμο απ’ την αρχή,
κοφτή η ανάσα, quero mi vida,
όχι άλλα δάκρυα, quero bi vir.

Είναι παιδί, είναι πουλί, είναι του κόσμου η μουσική,
είναι νεράκι που βγαίνει απ’ το βράχο,
είναι η δύναμη που ’χει η ευχή. 

Δώσε μητέρα στην κόρη πένα
 Πατέρα δώσε στο γιο χαρτί
γκρεμίστε χτίστε, vale la pena,
δείξτε το δρόμο προς τη ζωή.

Είναι παιδί, είναι πουλί, είναι του κόσμου η μουσική,
μέσ’ απ’ την άβυσσο γεννιέται η ελπίδα,
είναι η δύναμη που ’χει η ζωή."


Το 1492 είναι έτος ορόσημο για την κραταιά αυτοκρατορία της Ισπανίας που κυβερνούν οι καθολικοί μονάρχες Φερδινάνδος της Αραγωνίας και Ισαβέλλα της Καστίλλης:

- Τον Ιανουάριο με την παράδοση της Γρανάδας από τους Άραβες στους Ισπανούς βασιλείς, έρχεται το τέλος της Αραβικής κατάκτησης της χερσονήσου, που είχε ξεκινήσει από τις αρχές του 8ου αιώνα και η Ισπανία περνάει και πάλι στα χέρια Χριστιανών μοναρχών (Reconquista).

-Τον Αύγουστο σαλπάρει, με τις ευλογίες της Ισαβέλλας, ο Χριστόφορος Κολόμβος , στο πρώτο ταξίδι του προς τα δυτικά για τις μακρινές Ινδίες , που θα οδηγήσει στην ανακάλυψη της Αμερικανικής ηπείρου.

-Ανάμεσα σε αυτά τα δύο γεγονότα μεσολαβεί, στις 31 Μαρτίου 1492, βασιλική απόφαση με την οποία εκδίδεται "Το Διάταγμα της Αλάμπρα" που υποχρεώνει τους αλλόθρησκους κατοίκους του βασιλείου τους , Εβραίους και Μουσουλμάνους, είτε να μεταστραφούν στον καθολικισμό , είτε να εγκαταλείψουν την Ισπανία.
Κάποιοι από τους Εβραίους θα αλλαξοπιστήσουν, χωρίς ωστόσο να αποφύγουν τους διωγμούς από την τρομερή ισπανική Ιερά Εξέταση , η οποία θα συνεχίσει να τους στοχοποιεί ως πιθανούς αιρετικούς.
Οι άλλοι θα επιλέξουν, κρατώντας την πίστη των προγόνων τους, να ξενιτευτούν σε άλλες πατρίδες προς τη Βόρεια Ευρώπη και μέσα στην λεκάνη της Μεσογείου.

-Ένας από τους πιο φιλόξενους προορισμούς θα αποδειχθεί η, τουρκοκρατούμενη τότε, Θεσσαλονίκη, που θα την ονομάσουν "Νέα Σιων", στην οποία βρήκαν καταφύγιο 20 χιλιάδες Ισπανοεβραίοι. Αυτοί θα πάρουν το όνομα " Σεφαραδίτες" ( στη ισπανόφωνη διάλεκτο "λαντίνο" που μιλούν, Σεφαράδ είναι η Ισπανία).
Θα μεταφέρουν μαζί με τη θρησκεία τους και τον ιδιαίτερο πολιτισμό τους και θα αναδειχτούν σε δυναμικό στοιχείο της κοινωνίας της Θεσσαλονίκης.
Η ακμή τους θα κορυφωθεί τον 19ο και 20ο αιώνα. Όταν τα ελληνικά στρατεύματα απελευθέρωσαν τη Θεσσαλονίκη το 1912 , η εβραϊκή κοινότητα είναι η πολυπληθέστερη όλων, φτάνοντας στο 40% του συνολικού πληθυσμού της πόλης.
Το 1943 η ναζιστική Γερμανία θα οδηγήσει μαζικά τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης στα στρατόπεδα συγκέντρωσης- εξόντωσης. Πάνω από 50 χιλιάδες θα χαθούν εκεί, λιγότεροι από 2 χιλιάδες θα επιστρέψουν ζωντανοί μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

https://youtu.be/P5ES1v7KTRY
https://youtu.be/FW5ctMijek0

Δημοσίευση στο stixoi.info: 31-03-2022